Pracodawcy ze wszystkich sektorów gospodarki mogli składać wnioski o udział w dobrowolnym programie pilotażowym skróconego czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia. Na ich przygotowanie i wypełnienie mieli czas od 14 sierpnia 2025 do 15 września 2025.  

Wnioski złożyło 1994 przedsiębiorstw i instytucji – to świadczy o innowacyjności polskich firm oraz o dojrzałości naszej gospodarki i rynku pracy.  

Wśród wniosków pojawiły się bardzo różne typy instytucji i przedsiębiorstw: mniejsze firmy, duże organizacje, instytucje publiczne i oczywiście instytucje prywatne. Ta różnorodność pozwoli nam na przetestowanie skrócenia czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia w różnych kontekstach, w różnych uwarunkowaniach, w różnych modelach organizacji pracy

– mówiła ministra pracy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. 

Wiele modeli skrócenia czasu pracy 

Doświadczenia innych państw pokazują, że skrócony czas pracy z zachowaniem wynagrodzenia jest korzystny zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Nie ma jednak jednego słusznego modelu jego wprowadzania. 

Skrócanie czasu pracy musi odbywać się w sposób dostosowany do specyfiki danej branży i danej firmy. Właśnie dlatego Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej realizuje pierwszy w tej części Europy pilotaż skróconego czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia. 

Chcemy sprawdzić, jakie rozwiązania mają sens i jak działają w praktyce. Pilotaż otworzyliśmy na pracodawców różnej wielkości z sektora prywatnego i publicznego ze wszystkich branż. Udział w nim jest dobrowolny, dlatego tym bardziej cieszy tak duża liczba zgłoszeń. 

Czterodniowy tydzień pracy to tylko jeden ze sposobów na skrócenie czasu pracy. Pracodawcy mogą w ramach pilotażu również przetestować mniejszą liczbę godzin roboczych każdego dnia, udzielenie dodatkowego urlopu lub swój autorski model skrócenia czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia. 

Zaczynamy następny etap pilotażu 

W Ministerstwie Pracy została powołana specjalna komisja, która oceni złożone wnioski. Listę projektów rekomendowanych do realizacji ogłosimy do 15 października 2025.  

Wybrane firmy i instytucje będą miały czas do końca roku, żeby przygotować się do skrócenia czasu pracy. 1 stycznia 2026 ruszy zasadniczy etap pilotażu. Pracodawcy będą przez rok testować, jak wybrane przez nich modele skrócenia czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia będą sprawdzać się w praktyce.  

Ministerstwo Pracy będzie zbierać dane od pracowników i pracodawców przez cały czas trwania pilotażu i po jego zakończeniu. Wtedy przygotujemy raport podsumowujący testowane rozwiązania i przeanalizujemy możliwość ich realizacji na szerszą skalę. 

Warunki udziału w pilotażu 

Pracodawcy, którzy będą realizować projekt pilotażu skrócenia czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia, mogą liczyć na wsparcie – maksymalnie 1 mln zł i nie więcej niż 20 tys. zł w przeliczeniu na jednego pracownika. 

Wnioski mogły składać firmy i instytucje, które prowadzą działalność nie krócej niż rok i zatrudniają co najmniej 75% pracowników na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru lub mianowania. 

Każdy projekt pilotażowy obejmie przynajmniej 50% pracowników na różnych stanowiskach. Od stycznia do czerwca 2026 pracodawcy będą skracać czas pracy o 10%, a w drugiej połowie roku – o 20%.  

Warunki zatrudnienia pracowników ani ich wynagrodzenia nie będą mogły ulec pogorszeniu. Natomiast pracodawca zostanie zobowiązany do utrzymania zatrudnienia na poziomie nie niższym niż 90% stanu początkowego. 

Firmy i instytucje będą przekazywać Ministerstwu Pracy regularne ankiety dotyczące skrócenia czasu pracy, wypełniane przez pracowników oraz przez pracodawcę. Zostaną też objęte obowiązkiem składania sprawozdań z realizacji projektów i wykorzystania środków. Ministerstwo będzie nadzorować prawidłową realizację pilotażu z możliwością przeprowadzenia kontroli. 

Dlaczego potrzebujemy skróconego czasu pracy? 

Ośmiogodzinny dzień pracy wprowadzono w Polsce 107 lat temu, a wolne soboty ponad 50 lat temu. W tym czasie wiele się zmieniło. Nowe technologie znacząco podniosły efektywność pracy, a wiele krajów, firm i instytucji już dziś skraca czas pracy. 

Korzyści jest wiele. Pracownicy mogą cieszyć się większą równowagą między życiem zawodowym i prywatnym, większymi możliwościami samorozwoju, dłuższą aktywnością zawodową, za to mniejszym ryzykiem wypalenia zawodowego. Pracodawcy mogą z kolei obserwować wzrost efektywności i kreatywności pracowników, spadek liczby błędów i wypadków, a także większą konkurencyjność na rynku pracy.