Zmiany demograficzne, geopolityczne i dynamiczny rozwój technologiczny zmieniają naszą rzeczywistość – również w obszarze rynku pracy. To sprawia, że tworzone ponad dwie dekady wcześniej przepisy przestają odpowiadać na dzisiejsze wyzwania. Dlatego Ministerstwo Pracy przygotowało projekt zmian, które po przejściu całej ścieżki legislacyjnej jako gotowa ustawa weszły w życie 1 czerwca 2025 roku. To ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia.

Potrzebowaliśmy nowej ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Nowe przepisy stanowią odpowiedź na oczekiwania i nowe wyzwania stojące przed poszukującymi zatrudnienia, powracającymi na rynek pracy, a także pracodawcami.

Jednym z większych utrudnień dla osób poszukujących zatrudnienia był do tej pory obowiązek rejestrowania się w urzędzie pracy właściwym ze względu na adres zameldowania, a nie zamieszkania – czasem na drugim końcu kraju, wiele kilometrów dalej. To się zmieniło 1 czerwca 2025 roku. Ale nie tylko to.

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia likwiduje m.in. ograniczenia wiekowe w dostępie do ważnych instrumentów rynku pracy, np. do bonu na zasiedlenie. A jest się o co starać – to nawet dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia (obecnie wynosi ono ponad 9 tys. zł brutto).

Co jeszcze się zmieni?

Ustawa zakłada wdrożenie w ciągu dwóch lat nowego systemu teleinformatycznego umożliwiającego uzyskiwanie pomocy online oraz zapewnienie lepszego dostępu do dobrej jakości ofert pracy.

Nowe przepisy to także:

· wprowadzenie możliwości dofinansowania zatrudnienia emeryta;

· objęcie priorytetową pomocą osób bezrobotnych z rodzin wielodzietnych oraz rodziców samotnie wychowujących dzieci;

· umożliwienie rejestracji w urzędach pracy rolnikom;

· zwiększenie efektywności i dostępności Krajowego Funduszu Szkoleniowego;

· wprowadzenie pożyczki edukacyjnej w wysokości do 400 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Seniorzy na rynku pracy

Jakie rozwiązania wspierające aktywizację zawodową osób starszych znalazły się w nowej ustawie? Bezrobotni powyżej 50. roku życia mają pierwszeństwo w skierowaniu do udziału w formach pomocy oferowanych przez urzędy pracy.

Co jeszcze? Dofinansowanie wynagrodzenia dla pracodawców zatrudniających seniorów. Starosta może przyznać pracodawcy dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnienie skierowanego: 

• Bezrobotnego, który ukończył 50. rok życia, ale nie ukończył 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna).
• Poszukującego pracy, który ukończył 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna).

Warunkiem jest, aby osoba ta nie była zatrudniona u tego pracodawcy bezpośrednio przed zarejestrowaniem jako bezrobotny lub poszukujący pracy.

W przypadku zatrudnienia: 

• bezrobotnego który ukończył 50. rok życia, ale nie osiągnął powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn) – dofinansowanie przysługuje przez 12 miesięcy. Pracodawca musi utrzymać zatrudnienie skierowanego seniora przez kolejne 6 miesięcy;
• poszukującego pracy powyżej 60/65 lat - umowa o dofinansowanie jest zawierana na okres do 12 miesięcy. Dofinansowanie przysługuje przez okres 1 miesiąca, a następnie musi nastąpić miesiąc pracy bez dofinansowania i tak na zmianę. Pracodawca musi jednak zawsze po miesiącu, za który otrzymał dofinasowanie, zatrudnić skierowaną osobę w kolejnym miesiącu bez dofinansowania.

Wysokość dofinansowania nie może być wyższa niż połowa minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie, obowiązującego w dniu zawarcia umowy, za każdego zatrudnionego seniora (obecnie 2333 zł).

Do tego dochodzi m.in. wydłużone prawo do zasiłku do bezrobotnych. Na jakich zasadach? Standardowy okres pobierania zasiłku wynosi 180 dni. Bezrobotni powyżej 50 roku życia, którzy mają łącznie co najmniej 20-letni staż pracy, mają ten okres wydłużony do 365 dni. Co więcej, bezrobotnemu, którego łączne okresy uprawniające do zasiłku wynoszą co najmniej 20 lat, przysługuje zasiłek w wysokości 120 proc. kwoty zasiłku.

Realizujemy kamienie milowe KPO

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia realizuje jeden z kamieni milowych zapisanych w Krajowym Planie Odbudowy.

Zmiany obejmą 340 powiatowych urzędów pracy, 16 wojewódzkich urzędów pracy, Państwową Inspekcję Pracy, Straż Graniczną, agencje zatrudnienia, instytucje szkoleniowe, Ochotnicze Hufce Pracy – i nie tylko.

1 czerwca 2025 roku weszła w życie także ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP, której celem jest w pierwszej kolejności zabezpieczenie interesów polskich pracowników, a w drugiej - przebywających na terenie naszego kraju cudzoziemców.