Zmiana dokonana w art. 21 ust. 2b ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 511 ze zm.), która weszła w życie z dniem 1 października 2018 r., polegała na uzupełnieniu katalogu podmiotów zobowiązanych do ponoszenia wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), w wysokości niższej niż były one zobowiązane czynić to do tej pory.

Z dniem wejścia w życie nowelizacji regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, interwencyjne ośrodki preadopcyjne, kluby dziecięce oraz inne formy wychowania przedszkolnego, są zobowiązane do osiągania 2% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, a nie jak dotychczas – 6% (o ile spełniają warunki, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o rehabilitacji (…)). Była to więc zmiana pozytywna, mająca na celu objęcie zakresem stosowania przepisu art. 21 ust. 2b, jak najszerszej grupy podmiotów, w których sprawowana jest opieka nad dziećmi. Nie rozszerzyła ona, jak podniesiono w artykule, katalogu podmiotów zobowiązanych do wpłat na PFRON, przeciwnie – umożliwiła niektórym pracodawcom rozliczanie się z wpłat na korzystniejszych zasadach i w związku z tym ułatwiła im szybsze objęcie zwolnieniem z wpłat lub ponoszenie ich w niższej niż dotychczas wysokości.

W przypadku przedszkoli zmiana usankcjonowała natomiast dotychczasową praktykę wynikającą z wykładni przepisów – dotychczas przedszkola były rozliczane przez PFRON na równi ze szkołami. Wejście w życie wyżej wskazanej nowelizacji ustawy o rehabilitacji (…) nie zmieniło tej sytuacji.

Odnosząc się natomiast do zmian dotyczących ulg we wpłatach na PFRON należy podkreślić, że dotyczą one przede wszystkim zmian w mechanizmie wystawiania ulg. Dotychczas sprzedający uskarżali się na uciążliwość obowiązku wystawiania ulg we wpłatach na PFRON każdemu kontrahentowi, bez względu na to, czy chciał z tego skorzystać i czy zamierzał w przyszłości korzystać z ulgi.

Ulg we wpłatach może udzielać każdy pracodawca, który zatrudnia co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, w tym co najmniej 30% osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności lub z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z orzeczoną chorobą psychiczną, upośledzeniem umysłowym, całościowymi zaburzeniami rozwoju lub epilepsją oraz niewidomych.
Możliwość udzielania ulg jest dla pracodawcy formą wsparcia, a dla jego kontrahentów zobowiązanych do płacenia na PFRON zachętą do zakupu jego produktów lub usług. Taka pomoc powinna być skierowana właśnie do tych zakładów, któreodznaczają się wysoką koncentracją osób niepełnosprawnych z grup, którym najtrudniej jest znaleźć zatrudnienie. Od 1 października 2018 r. limit naliczonej przez sprzedającego ulgi zależy od kwoty netto należności za zakup określonej na fakturze, o której mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy o rehabilitacji, pomniejszonej o kwotę podatku od towarów i usług, z uwzględnieniem korekt tej faktury. Jednocześnie obniżono limit naliczonej ulgi do 50% tej kwoty. Celem wprowadzenia tej zmiany było wyeliminowanie zakupów dokonywanych wyłącznie w celu nabycia ulg oraz zapobieżenie możliwym nieprawidłowościom wynikającym z korekt faktur zakupu związanych ze zwrotami towarów, na które wystawiono już ulgi. Przepis art. 22 ust. 5 ustawy o rehabilitacji wyraźnie wskazuje, że na kwotę ulgi ma wpływ nie tylko kwota należności za zakup pierwotnie ustalona przez strony, lecz również wszelkie zmiany tej kwoty.  

W części dotyczącej dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, autor wskazuje, że dofinansowanie do wynagrodzeń „przysługuje na poziomie 75% wynagrodzenia”. Należy zauważyć, iż przysługuje ono zgodnie z obowiązującymi przepisami dla pracodawcy wykonującego działalność gospodarczą na poziomie do 75% kosztów płacy, na które składa się wynagrodzenie brutto oraz finansowane przez pracodawcę obowiązkowe składki od tego wynagrodzenia na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Autor podaje w artykule również kwotę maksymalnego dofinansowania na poziomie 1 125 zł. Jest to kwota przysługująca osobie niepełnosprawnej z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Dla osób o wyższych stopniach niepełnosprawności (lub ze schorzeniami, wymienionymi w art. 26a ust. 1b ustawy o rehabilitacji) kwoty są wyższe. Aktualnie maksymalne kwoty dofinansowania do wynagrodzeń wg stopni i posiadania schorzeń uzasadniających podwyższenie kwoty, są następujące: