Skrócony czas pracy - to się dzieje!
14.08.2025
Blisko dwa tysiące przedsiębiorstw i instytucji wystartowało w naborze do naszego pilotażu skrócenia czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia. Znamy już wyniki - wkrótce kilkudziesięciu pracodawców będzie miało niepowtarzalną szansę przetestować różne formy skrócenia czasu pracy, które obejmą łącznie ponad 5 tys. pracowników.
Ośmiogodzinny dzień pracy obowiązuje już od 107 lat. Czas pójść naprzód! Coraz więcej pracowników to osoby starsze. Coraz więcej kobiet chce łączyć życie zawodowe z życiem rodzinnym. Krótszy czas pracy będzie dla nich dużym wsparciem. Nie ma jednego słusznego modelu skracania czasu pracy. Rozwiązania muszą być szyte na miarę i dostosowane do konkretnych branż. Wszelkie zmiany będą rozłożone w czasie i stopniowe. Projekt pilotażowy będzie mieć charakter oddolny – to sami przedsiębiorcy i pracownicy wypracują i przetestują rozwiązania dopasowane do swoich firm. To przedsiębiorcy i pracownicy wydeptują ścieżki, my je później utwardzamy
- mówiła we wrześniu br. ministra pracy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.
W zorganizowanym przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej naborze do pilotażu skróconego czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia mogli wziąć udział pracodawcy ze wszystkich sektorów gospodarki. Finalnie wnioski złożyły 1994 przedsiębiorstwa i instytucje.
Spośród wszystkich aplikujących komisja wyłoniła 90 pracodawców, którzy będą mieli szansę testować w swoich miejscach pracy różne formy skrócenia czasu pracy. Kolejnym krokiem będzie podpisanie umów z wyłonionymi pracodawcami.
Projekty obejmą łącznie ponad 5 tys. pracowników. Średnia kwota dofinansowania wyniosła ponad pół miliona zł.
Pełną listę wyłonionych podmiotów można znaleźć pod linkiem.
Jakie były kluczowe warunki uczestnictwa?
- Prowadzenie działalności przez co najmniej 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku.
- Zatrudnianie co najmniej 75 proc. pracowników na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
- Objęcie projektem minimum 50 proc. pracowników.
- Utrzymanie zatrudnienia na poziomie nie niższym niż 90 proc. stanu początkowego, określonego we wniosku.
- Utrzymanie wynagrodzeń pracowników biorących udział w projekcie pilotażowym na poziomie nie niższym niż obowiązujący w dniu rozpoczęcia realizacji projektu pilotażowego, przez cały okres jego trwania.
- Brak pogorszenia warunków pracy i płacy pracowników objętych projektem.
Ważne terminy!
Realizacja projektu pilotażowego rozpoczyna się od dnia zawarcia umowy i podzielona jest na trzy etapy:
- I etap: Przygotowanie do wprowadzenia skróconego czasu pracy – trwa od podpisania umowy i kończy się 31 grudnia 2025 r.
- II etap: Testowanie wprowadzenia skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.
- III etap: Podsumowanie realizacji projektu pilotażowego – kończy się najpóźniej 15 maja 2027 r. (do tego terminu Realizator projektu jest zobowiązany przekazać Ministrowi sprawozdanie końcowe oraz ankiety kwartalne pracodawcy i pracowników).
Odpowiedzi na inne najczęściej zadawane pytania znajdą Państwo poniżej.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami za pośrednictwem emaila: scp@mrpips.gov.pl.
Kto może złożyć wniosek o udział w programie pilotażowym i jakie są podstawowe warunki uczestnictwa?
Wniosek mogą złożyć pracodawcy - zarówno podmioty prywatne, jak i publiczne, takie jak jednostki samorządu terytorialnego, wojewódzkie i powiatowe urzędy pracy.
Kluczowe warunki uczestnictwa to:
-
Prowadzenie działalności przez co najmniej 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku.
-
Zatrudnianie co najmniej 75% pracowników na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
-
Objęcie projektem minimum 50% pracowników.
-
Utrzymanie zatrudnienia na poziomie nie niższym niż 90% określonego we wniosku stanu początkowego.
-
Utrzymanie wynagrodzeń pracowników biorących udział w projekcie pilotażowym na poziomie nie niższym niż obowiązujący w dniu rozpoczęcia realizacji projektu pilotażowego (przez cały okres jego trwania).
-
Brak pogorszenia warunków pracy i płacy pracowników objętych projektem.
Kto składa wniosek w przypadku jednostki samorządu terytorialnego?
Zgodnie z regulaminem naboru na projekty pilotażowe pod nazwą „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”, realizatorami projektu pilotażowego mogą być podmioty publiczne oraz podmioty prywatne. Realizator może złożyć tylko jeden wniosek o przyznanie środków rezerwy Funduszu Pracy na finansowanie projektu pilotażowego, który będzie realizował samodzielnie lub we współpracy tylko z jednym podmiotem współpracującym.
Należy podkreślić, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej będzie zawierać umowy wyłącznie z podmiotami posiadającymi osobowość prawną lub przynajmniej zdolność sądową. Wobec powyższego w przypadku podmiotów publicznych, takich jak jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego (np. szkoła, ośrodek pomocy społecznej, powiatowy urząd pracy, urząd gminy, starostwo, ośrodek kultury), umowy w ramach naboru będą podpisywane z jednostką samorządu terytorialnego, której dana jednostka organizacyjna podlega – tj. odpowiednio z gminą, miastem, powiatem lub województwem, będącą Realizatorem pilotażu. Podobnie wniosek o udział w naborze składa również Realizator - jednostka samorządu terytorialnego, której dana jednostka organizacyjna podlega – czyli odpowiednio gmina, miasto, powiat lub województwo.
Podsumowując jednostka samorządu terytorialnego może wziąć udział w naborze i złożyć jako Realizator tylko jeden wniosek dla wybranej jednostki podległej, w której testowany będzie model skróconego czasu pracy. Przy czym należy mieć na uwadze, że opis projektu pilotażowego ma jasno wskazywać, w której jednostce podległej testowany będzie skrócony czas pracy oraz zawierać informacje dotyczące liczby zatrudnionych w tej jednostce pracowników.
Kiedy można składać wnioski o udział w pilotażu?
Nabór wniosków w formie elektronicznej rozpoczął się 14 sierpnia 2025 r. i potrwa do 15 września 2025 r. Lista projektów rekomendowanych do realizacji zostanie opublikowana nie później niż 15 października 2025 r.
Jak należy złożyć wniosek i jakie dokumenty są wymagane na etapie aplikacyjnym?
Wniosek należy złożyć elektronicznie poprzez udostępniony przez MRPiPS generator wniosków.
Wymagane dokumenty to:
-
Wniosek o przyznanie środków rezerwy Funduszu Pracy na finansowanie projektu pilotażowego.
-
Projekt pilotażowy zawierający opis, cel, uzasadnienie, założenia, w tym planowane rezultaty, wskaźniki oraz sposoby ich pomiaru.
-
Wymagane oświadczenia, w tym m.in. o systematycznym i terminowym wypełnianiu ankiet, niezaleganiu z wypłatami dla pracowników, braku zaległości podatkowych i w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, niezaleganiu z opłacaniem innych danin publicznych, braku nieuregulowanych w terminie zobowiązań cywilnoprawnych oraz deklaracja współpracy z urzędem pracy (przekazywanie do właściwego terytorialnie powiatowego urzędu pracy informacji o wyniku pilotażu - więcej w dalszej części).
Należy pamiętać, że złożenie dokumentów nie jest równoznaczne z przyznaniem środków.
Jaki jest okres realizacji projektu pilotażowego i jakie są jego etapy?
Realizacja projektu pilotażowego rozpoczyna się od dnia zawarcia umowy i podzielona jest na trzy etapy:
-
I etap: Przygotowanie do wprowadzenia skróconego czasu pracy – trwa od podpisania umowy i kończy się 31 grudnia 2025 r.
-
II etap: Testowanie wprowadzenia skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.
-
III etap: Podsumowanie realizacji projektu pilotażowego – kończy się najpóźniej 15 maja 2027 r. (do tego czasu realizator projektu jest zobowiązany przekazać Ministrowi sprawozdanie końcowe oraz ankiety kwartalne pracodawcy i pracowników).
Jaka jest maksymalna kwota finansowania, jaką może otrzymać pracodawca na cały projekt oraz jednego pracownika? Jakie koszty kwalifikują się do dofinansowania?
Maksymalna wartość wsparcia na jeden projekt pilotażowy to 1 milion złotych. Co ważne, koszt projektu w przeliczeniu na jednego pracownika objętego pilotażem nie może przekroczyć 20 tysięcy złotych.
W ramach projektu pilotażowego finansowane mogą być:
-
Koszty obsługi np. działania informacyjno-promocyjne, koszty związane z obsługą projektu, w tym: koordynowaniem, rekrutacją uczestników, monitorowaniem, oceną, rozliczaniem. Ważne! Koszty obsługi nie mogą przekroczyć 10% wartości złożonego projektu.
-
Koszty merytoryczne np. badania, analizy czy ekspertyzy dotyczące sposobu wdrożenia skróconego czasu pracy i oczekiwań pracowników oraz realizatora w tym zakresie, szkolenia dla pracowników związane z testowanym rozwiązaniem, finansowanie optymalizacji i automatyzacji procesów kluczowych dla możliwości skracania czasu pracy czy dofinansowanie wynagrodzeń pracowników objętych pilotażem.
Co dokładnie oznacza wymóg "współpracy z urzędami pracy" dla podmiotów aplikujących?
Przez deklarowaną współpracę z urzędami pracy rozumie się przekazywanie do właściwego terytorialnie powiatowego urzędu pracy informacji o wyniku pilotażu. Natomiast przez dotychczasową współpracę z urzędem pracy rozumie się np. zgłaszanie ofert pracy do bazy ofert pracy (ePraca), realizacja usług, instrumentów rynku pracy, form pomocy realizowanych przez urząd pracy, współpraca w zakresie Krajowego Funduszu Szkoleniowego lub w zakresie realizacji projektów EFS/EFS+.
Co to oznacza, że pracownicy muszą stanowić co najmniej 75% kadry?
Oznacza to, że co najmniej 75% kadry podmiotu musi być zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
W jaki sposób należy rozumieć wymóg utrzymania zatrudnienia na poziomie nie niższym niż 90% stanu początkowego? Co w przypadku, jeśli jakiś pracownik w międzyczasie sam się zwolni?
W pilotażu wymagane jest utrzymanie zatrudnienia osób objętych pilotażem na poziomie nie niższym niż 90% określonego we wniosku stanu początkowego. Oznacza to, że w sytuacji, kiedy w trakcie realizacji pilotażu część pracowników objętych pilotażem odejdzie z pracy (np. przejdzie na emeryturę, zwolni się, przebywa na dłuższym zwolnieniu lekarskim), pracodawca może uzupełnić te miejsca i objąć pilotażem innych pracowników lub pozostać przy zmniejszonej liczbie pracowników testujących skrócony czas pracy, ale liczba tych pracowników nie może być mniejsza niż 90% wszystkich objętych pilotażem.
Czy są dostępne wzory dokumentów aplikacyjnych, takich jak Wniosek o przyznanie środków czy Projekt pilotażowy, a także lista wymaganych oświadczeń?
Dokumenty, czyli wzór wniosku oraz wzór projektu pilotażowego w wersji elektronicznej, dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej wraz z informacją o ogłoszeniu naboru pn. „Skrócony Czas Pracy – To Się Dzieje!” (http://www.gov.pl/rodzina/minister-rodziny-pracy-i-polityki-spolecznej-oglasza-nabor-na-projekty-pilotazowe-pod-nazwa-skrocony-czas-pracy--to-sie-dzieje)
Jakie modele skróconego czasu pracy można testować w ramach pilotażu?
Pilotaż przewiduje testowanie różnych modeli skróconego czasu pracy. Może to być zmniejszenie liczby dni pracy w tygodniu, zmniejszenie liczby godzin pracy w poszczególne dni, zmniejszenie liczby godzin pracy poprzez dodatkowe dni wolne w miesiącu lub udzielanie dodatkowych dni wolnych w formie urlopu wypoczynkowego. Dopuszczalne są również inne modele dopasowane do specyfiki danego pracodawcy.
Jakie są oczekiwania dotyczące sprawozdawczości w trakcie i po zakończeniu pilotażu, w tym co do ankiet wypełnianych przez pracodawców i pracowników?
Obowiązki sprawozdawcze realizatora obejmują:
-
Wypełnianie ankiet przez pracodawcę i pracowników przed rozpoczęciem pilotażu, a następnie co kwartał w trakcie jego trwania.
-
Złożenie częściowego sprawozdania z wykorzystania środków Funduszu Pracy w danym roku budżetowym.
-
Po zakończeniu realizacji projektu, złożenie sprawozdania końcowego zawierającego informacje o zrealizowanych działaniach, wypracowanych rozwiązaniach, informację finansową z wykazem faktur oraz ewaluację projektu.
Minister może również wezwać do udzielenia dodatkowych informacji, wyjaśnień lub dowodów do sprawozdania.
W jaki sposób przypisuje się projekty pilotażowe do odpowiednich koszyków, o których mowa w regulaminie naboru?
Zaproponowany w regulaminie naboru sposób oceny wniosków oparty na koszykach ma na celu wybranie do dofinansowania projektów pilotażowych realizowanych przez pracodawców z różnych branż. Zależy nam, by warianty skrócenia czasu pracy zostały przetestowane w kilku sektorach i strukturach organizacyjnych.
Projekty pilotażowe, które spełnią kryteria formalne określone w regulaminie naboru, zostaną przyporządkowane do jednego z 12 koszyków, wyodrębnionych według kryterium grup sekcji PKD (3 grupy) oraz wielkości zatrudnienia w podmiotach (4 grupy podmiotów), zgodnie z tabelą, przedstawiającą pulę miejsc w każdym z koszyków.
Do dofinansowania zostaną rekomendowane projekty, które uzyskają najwyższą punktację w każdym z 12 koszyków, zgodnie z przedstawioną w tabeli pulą miejsc. W przypadku, gdy pula miejsc w danym koszyku nie zostanie wyczerpana, do dofinansowania rekomendowane zostaną projekty pilotażowe, które uzyskały największą liczbę punktów spośród wszystkich pozostałych projektów.
Jakie są szczegółowe kryteria merytoryczne oceny wniosków, w tym dotyczące spójności projektu oraz planu wdrożenia skróconego czasu pracy?
Wnioski są oceniane przez Komisję do spraw oceny projektów pilotażowych za pomocą Karty oceny. Kryteria merytoryczne obejmują:
-
Odsetek pracowników podmiotu uczestniczących w pilotażu.
-
Spójność i racjonalność projektu pilotażowego.
-
Plan wdrożenia SCP, obejmujący zmiany organizacyjne i technologiczne usprawniające procesy stosowane w organizacji.
-
Wykorzystanie własnego wskaźnika/wskaźników monitorujących wydajność pracy w organizacji.
Czy w trakcie trwania pilotażu, pracodawca będzie mógł zmodyfikować projekt?
Realizator projektu pilotażowego ma obowiązek niezwłocznego poinformowania Ministra o wszelkich istotnych okolicznościach, które mogą mieć wpływ na realizację projektu pilotażowego. Dotyczy to także propozycji przeciwdziałania potencjalnym zagrożeniom w jego realizacji. Co oznacza termin “niezwłocznie”? Nie później niż w terminie 7 dni roboczych od daty powzięcia informacji o zaistnieniu wspomnianych okoliczności.
W sytuacji wystąpienia nieprzewidzianych okoliczności mających wpływ na dalszą realizację pilotażu zgodnie ze złożonym w naborze wnioskiem oraz projektem pilotażowym istnieje możliwość podpisania aneksu umowy.
Czy w ramach projektu pilotażowego pracodawca będzie mógł finansować szkolenia dla pracowników?
Realizator projektu pilotażowego może w ramach środków otrzymanych na realizację pilotażu sfinansować koszty szkoleń dla pracowników.
Jednocześnie w sytuacji, kiedy szkolenia organizuje i realizuje sam pracodawca w ramach własnych zasobów (np. szkolenie prowadzi menadżer czy kierownik dla swoich przełożonych), takie szkolenia nie będą mogły być finansowane w ramach projektu pilotażowego.
Czy każdy pracownik może zostać objęty projektem pilotażowym?
Pracodawca jako realizator podejmuje decyzję, których pracowników obejmie projektem pilotażowym. Jednym z warunków realizacji projektu pilotażowego jest objęcie nim co najmniej 50% pracowników zatrudnionych na różnych stanowiskach. Jednocześnie spośród wszystkich osób zatrudnionych przez pracodawcę co najmniej 75% muszą stanowić osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Czy pomoc udzielana pracodawcom w ramach projektu pilotażowego będzie pomocą de minimis?
Wsparcie finansowe w ramach projektu pilotażowego udzielane jest w formie pomocy de minimis, pod warunkiem, że nie przekroczy dopuszczalnego pułapu pomocy de minimis, przez jednego przedsiębiorcę określonego w rozporządzeniu Komisji Europejskiej regulującym zasady udzielania pomocy de minimis obowiązującego na dzień udzielenia tej pomocy
Dlaczego potrzebujemy skróconego czasu pracy?
8-godzinny czas pracy wprowadzono w Polsce 107 lat temu, a wolne soboty ponad 50 lat temu. W tym czasie wiele się zmieniło. Nowe technologie znacząco podniosły efektywność pracy, wiele krajów już dziś skraca czas pracy.
Mimo braku regulacji, niektórzy pracodawcy z własnej inicjatywy skracają czas pracy w swoich zakładach. Dzieje się tak zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym. Przykładami są tu Herbapol Poznań oraz Urzędy Miasta we Włocławku, Ostrzeszowie, Świebodzicach, Szczecinku czy Lesznie, a także w wielu spółkach podległych tym samorządom.
Korzyści jest wiele. Pracownicy mogą cieszyć się większą równowagą między życiem zawodowym i prywatnym, większymi możliwościami samorozwoju, dłuższą aktywnością zawodową, za to mniejszym ryzykiem wypalenia zawodowego. Pracodawcy mogą z kolei obserwować wzrost efektywności i kreatywności pracowników, minimalizację marnotrawstw, spadek liczby błędów i wypadków, a także większą konkurencyjność na rynku pracy.
Materiały
Lista projektów pilotażowych zatwierdzonych przez Ministra do realizacji w ramach naboru na projekty pilotażowe pod nazwą „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”Lista_projektów_pilotażowych_zatwierdzonych_przez_Ministra_do_realizacji_w_ramach_naboru_na_projekty_pilotażowe_pod_nazwą_„Skrócony_czas_pracy_–_to_się_dzieje!”.pdf 0.19MB Ogłoszenie Ministra o naborze na projekty pilotażowe pod nazwą „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”
Ogłoszenie_Ministra_o_naborze_na_projekty_pilotażowe_pod_nazwą_„Skrócony_czas_pracy_–_to_się_dzieje!”.pdf 0.07MB Regulamin naboru na projekty pilotażowe pod nazwą „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”
Regulamin_naboru_na_projekty_pilotażowe_pod_nazwą_„Skrócony_czas_pracy_–_to_się_dzieje!”.pdf 0.18MB Instrukcja tworzenia konta osoby składającej wnioski w systemie Witkac
Instrukcja_tworzenia_konta_osoby_składającej_wnioski_w_systemie_Witkac.pdf 0.43MB Instrukcja obsługi kreatora składania wniosków w systemie Witkac
Instrukcja_obsługi_kreatora_składania_wniosków_w_systemie_Witkac.pdf 2.33MB Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłasza nabór na projekty pilotażowe pod nazwą „Skrócony czas pracy - to się dzieje!”