Państwowa Agencja Atomistyki

Otwiera go informacja o polsko-kanadyjskiej współpracy dozorowej, która w ostatnim czasie staje się coraz bardziej intensywna w związku z planami wdrożenia SMR w Polsce i konieczności dozorowej oceny tej technologii pod względem spełniania wymogów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej. Współpraca i wymiana wyników analiz z kanadyjską komisją bezpieczeństwa jądrowego Canadian Nuclear Safety Commission – CNSC, prowadzącą od kilku lat intensywne prace nad oceną technologii SMR jest nie do przecenienia. W toku sierpniowego spotkania w siedzibie PAA, prezesa Andrzeja Głowackiego z szefową CNSC Ruminą Velshi uzgodniono konkretne formy tej współpracy i metody działania.

Następne dwa artykuły poświęcone są wspomnianej problematyce SMR.

W pierwszym z nich opisano aktualny stan rozwoju technologii małych reaktorów modułowych, która obejmuje SMR-y na etapach koncepcji, projektu i budowy, ze wskazaniem planowanych dat oddania ich do eksploatacji w różnych krajach świata, w tym także w Polsce.

Drugi z artykułów poświęcony jest technologii SMR, zawiera informacje o istniejących wymaganiach zawartych w normach bezpieczeństwa Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej dotyczących projektowania elektrowni jądrowych z reaktorami dużej mocy. Ponadto ukazuje tok rozumowania jaki powinien towarzyszyć projektowaniu bądź ocenie bezpieczeństwa konkretnego rozwiązania SMR w oparciu o istniejące wymagania MAEA.

Kolejnym tematem, istotnym z punktu widzenia wdrażania projektów elektrowni jądrowych w Polsce, są kwestie normalizacji i zapewnienia jakości. W artykule poświęconym tym zagadnieniom omówiono rolę normalizacji w działaniach związanych z budową pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej i jej późniejszej eksploatacji, oraz wymagania i wyzwania, jakim będą musiały sprostać strony zaangażowane w realizację tego projektu. Przedstawiono także stan normalizacji krajowej oraz jej powiązań z normalizacją europejską i międzynarodową.

Numer zamyka artykuł poruszający nowy temat, który pojawił się ze względu na aktualną sytuację na Ukrainie. Oprócz złamania zasady nienaruszalności cywilnych obiektów jądrowych, do jakiej doszło podczas trwającej tam wojny, przedstawiono również inne, podobne sytuacje, które nie są tak szeroko znane opinii publicznej, oraz sugerują konieczność przedefiniowania podejścia do bezpieczeństwa obiektów jądrowych, rozszerzając jego ochronny zakres o obronę z użyciem komponentu militarnego.

Wspominamy także zmarłego w sierpniu 2023 r. naszego kolegę śp. Janusza Barczyka inspektora dozoru jądrowego, jednego z pierwszych, którym Prezes PAA nadał to uprawnienie. Janusz Barczyk był współorganizatorem działalności dozorowej prowadzonej przez Państwowy Inspektorat Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Radiologicznej, a po włączeniu PIBJiOR do PAA, przez Departament Nadzoru Zastosowań Promieniowania Jonizującego, a później Departament Ochrony Radiologicznej.