• 17 lipca br. w siedzibie Ministerstwa Finansów odbyły się warsztaty poświęcone finansowaniu obszaru obronności i bezpieczeństwa.
• Wydarzenie zorganizowało Ministerstwo Finansów wspólnie z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) oraz Związkiem Banków Polskich (ZBP).
• Celem warsztatów było zacieśnienie współpracy między sektorem publicznym a prywatnym oraz budowa wspólnej architektury finansowej wspierającej bezpieczeństwo i rozwój polskiego przemysłu obronnego.

Spotkanie otworzyła podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, zastępca Szefa KAS Małgorzata Krok. W ocenie Ministerstwa Finansów na uwagę zasługuje rosnące znaczenie tematyki bezpieczeństwa i obronności. Jest to istotne w kontekście konieczności wzmacniania zdolności obronnych Polski i Europy w obliczu trwającej w Ukrainie wojny i potrzeby zwiększenia przepływów finansowych do polskich przedsiębiorców z sektora obronności. W tym celu wskazana jest ścisła współpraca między instytucjami publicznymi, bankami prywatnymi i instytucjami europejskimi. Z tego względu unijny mechanizm pożyczkowy SAFE na wydatki wojskowe w łącznej wysokości do 150 mld euro jest niezbędny, lecz równie istotne jest zaangażowanie EBI oraz podmiotów krajowych, takich jak BGK czy PFR. Instytucje te odgrywają kluczową rolę w mobilizowaniu kapitału, oferowaniu dostosowanych narzędzi finansowania i wspieraniu innowacyjnych projektów w sektorze obronnym i podwójnego zastosowania. 

Naszym celem jest dbałość o to, aby środki publiczne i prywatne w jak największym stopniu stymulowały rozwój rodzimego przemysłu obronnego. Dlatego jako Minister Finansów, widzę nie tylko potrzebę zwiększenia przepływów finansowych do firm związanych z obronnością, ale także do budowania środowiska sprzyjającego konkurencyjności, innowacyjności i odporności zarówno w tym sektorze, jak i w całej gospodarce narodowej.

- powiedział minister finansów Andrzej Domański.

Warsztaty zostały podzielone na dwa bloki tematyczne. Pierwsza sesja była skierowana do przedstawicieli sektora bankowego. Rozmowy koncentrowały się na roli instytucji finansowych w mobilizowaniu kapitału na potrzeby inwestycji w infrastrukturę wojskową, projektach podwójnego zastosowania oraz wzmacnianiu łańcuchów dostaw. Uczestnicy omówili również zmieniający się mandat EBI oraz możliwości współpracy z bankami pośredniczącymi i funduszami.

Europejski Bank Inwestycyjny włączył wsparcie bezpieczeństwa i pokoju w Europie do nadrzędnych kierunków inwestycyjnych i analizuje obecnie 80 projektów pod kątem udzielenia możliwego finansowania w całej UE, w tym m.in. w obszarze infrastruktury krytycznej i mobilności wojskowej w Polsce. Przyjęta w zeszłym miesiącu aktualizacja planu finansowego Grupy EBI na rok 2025 zakłada m.in. podniesienie do rekordowego poziomu 3,5 mld euro inwestycji bezpośrednich na rzecz europejskiego sektora bezpieczeństwa i obronności. Ponadto, władze EBI podjęły decyzję o potrojeniu do 3 mld euro wieloletniego finansowania dla małych i średnich przedsiębiorstw w łańcuchu dostaw europejskiego sektora obronnego. Środki te zostaną udostępnione firmom poprzez współpracę z bankami komercyjnymi.

W odpowiedzi na zapotrzebowanie państw członkowskich Unii Europejskiej, Grupa EBI znacząco zwiększa zaangażowanie na rzecz bezpieczeństwa Europy. Polska, kraj położony na wschodniej flance UE, jest dla nas oczywiście kluczowym partnerem w tej kwestii. Warsztaty organizowane wraz z Ministerstwem Finansów i Związkiem Banków Polskich mają na celu szczegółowe przedstawienie dostępnych instrumentów finansowych i omówienie kryteriów wsparcia. Liczymy na zainteresowanie i dobrą współpracę.

- powiedziała wiceprezes Grupy EBI, prof. Teresa Czerwińska. 

EBI zacieśnia także współpracę na rzecz bezpieczeństwa i obronności z krajowymi instytucjami rozwojowymi, w tym z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, który w zeszłym roku pozyskał kredyt w wysokości 300 mln euro na sfinansowanie pierwszego polskiego programu satelitarnego.  

Również Związek Banków Polskich podkreśla konieczność pilnej odbudowy potencjału obronnego Polski w obliczu rosnących zagrożeń międzynarodowych. Wymaga to współpracy sektora publicznego i prywatnego, w którą aktywnie angażują się polskie banki komercyjne. Już 64% z nich finansuje sektor bezpieczeństwa i obronności, a prawie 70% wspiera inwestycje o podwójnym zastosowaniu.

Choć sektor bankowy nadal postrzega finansowanie obronności jako obszar wysokiego ryzyka, widzi potencjał we współpracy z instytucjami publicznymi, takimi jak BGK i Europejski Bank Inwestycyjny. Prawie 80% banków prywatnych deklaruje chęć współpracy z EBI, licząc na korzyści takie jak większy dostęp do finansowania, niższe koszty i mniejsze ryzyko.

Banki komercyjne wykonały w ostatnich latach ogromną pracę, aby w skomplikowanych uwarunkowaniach prawnych i kapitałowych, odpowiedzieć na oczekiwania i klientów, i państwa – związane z koniecznością odbudowania potencjału obronnego. Dzisiejsze warsztaty, zorganizowane pod patronatem Ministra Finansów i zacieśnianie współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym powinny pomóc w dalszym rozwoju dostępu do finansowania bezpieczeństwa i obronności Polski.

– powiedział prezes ZBP dr Tadeusz Białek.

Druga sesja była przeznaczona dla przedstawicieli przedsiębiorstw z sektora obronności 
i bezpieczeństwa. W spotkaniu uczestniczyli m.in. przedstawiciele Polskiej Grupy Zbrojeniowej, WB Electronics S.A., Huty Stalowa Wola S.A., Polskiego Holdingu Obronnego sp. z o.o. oraz Wojskowych Zakładów Uzbrojenia S.A. Dyskusja dotyczyła instrumentów finansowych oferowanych przez EBI, BGK i PFR oraz sektor bankowy. Resort finansów podkreślił znaczenie budowy silnej europejskiej bazy przemysłu obronnego oraz potrzebę zwiększenia zaangażowania kapitału prywatnego w finansowanie bezpieczeństwa. Zwrócił również uwagę na rekordowy poziom wydatków obronnych Polski w 2025 r., wynoszący 186,6 mld zł (4,7% PKB), oraz konieczność wspierania innowacyjności i konkurencyjności polskich firm.