• W dniach 23-25 kwietnia 2025 roku we Wrocławiu odbyło się nieformalne posiedzenie HLWP (Grupy Roboczej Wysokiego Szczebla ds. Podatkowych).
• Podczas posiedzenia rozmawiano o wyzwaniach w handlu cyfrowym, w związku z rosnącym napływem towarów z państw trzecich, a także na temat e-commerce oraz roli ekonomii behawioralnej w podatkach.

W spotkaniu uczestniczyli:

• ze strony Ministerstwa Finansów: Jarosław Neneman, Podsekretarz Stanu oraz Małgorzata Krok, Podsekretarz Stanu, zastępca Szefa KAS,
• z Komisji Europejskiej: Benjamin Angel (Dyrektor ds. podatków bezpośrednich) i Ludwig de Winter (p.o. Kierownika Jednostki ds. Polityki VAT),
• z Europejskiego Trybunału Obrachunkowego: François-Roger Cazala (Członek Trybunału) i Benny Fransen (szef zespołu ds. raportu o oszustwach VAT),
• przedstawiciele państw członkowskich UE.

E-commerce pod lupą

Polska prezydencja przedstawiła podsumowanie reformy VAT w handlu cyfrowym z 2021 roku. Reforma przyniosła pozytywne efekty, m.in. zwiększając wpływy do budżetu UE. Jednocześnie zwrócono uwagę na rosnącą liczbę przesyłek napływających do Unii, co stwarza nowe wyzwania. Funkcjonujące uproszczenie, jakim jest system "jednego okienka" (importowy one-stop-shop), nie jest w pełni wykorzystywany. Państwa członkowskie stoją więc przed wyzwaniem zapewnienia skutecznego poboru podatku. Austria zaprezentowała swoje sprawdzone rozwiązania jako przykład dobrych praktyk.

Podczas spotkania omówiono również rekomendacje Europejskiego Trybunału Obrachunkowego i stanowisko Komisji Europejskiej dotyczące systemu one-stop-shop oraz wyzwań związanych z e-commerce. Tematy te były później szczegółowo analizowane podczas dyskusji panelowej z udziałem wszystkich uczestników. Paneliści zgodnie podkreślili konieczność ścisłej współpracy między organami skarbowymi i celnymi. Aktualne prace legislacyjne w obszarze VAT i reformy celnej mają na celu rozwiązanie problemów związanych z wypełnianiem obowiązków podatkowych przez dostawców i platformy cyfrowe, szczególnie te działające spoza UE.

Jednym z celów reformy unii celnej jest skuteczniejsze przeciwdziałanie niepożądanym zjawiskom na rynku e-commerce, które wynikają przede wszystkim z dynamicznego wzrostu liczby towarów kupowanych online bezpośrednio przez konsumentów i importowanych do UE. Stanowi to ważny element wzmacniania bezpieczeństwa ekonomicznego UE. Dla osiągnięcia tego celu potrzebna jest ścisła współpraca między organami celnymi i organami podatkowymi. Ważne jest aby tworzone systemy w obu obszarach były ze sobą kompatybilne i dawały gwarancję szybkiego i celowanego działania administracji.

– powiedziała Małgorzata Krok, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów, Zastępca Szefa KAS, w trakcie swojego wystąpienia.

Działania podejmowane przez państwa członkowskie UE powinny uwzględniać wzmocnienie konkurencyjności rynku europejskiego i potrzeby unijnych przedsiębiorców, prowadzących działalność w obszarze e-commerce. Istotne jest również zapewnienie właściwego poboru VAT i zapobieganie potencjalnym nadużyciom podatkowym.

Psychologia płacenia podatków

W kolejnym dniu posiedzenia uczestnicy wzięli udział w warsztacie „W jaki sposób badania eksperymentalne mogą pomóc zrozumieć, dlaczego ludzie unikają płacenia podatków?”, który stanowił wprowadzenie do metod ekonomii behawioralnej i eksperymentalnej, wykorzystywanych do analizy czynników wpływających na przestrzeganie obowiązków podatkowych (tax compliance). Odwołując się zarówno do ustaleń behawioralnych (behavioural insights), jak i doświadczeń zyskanych dzięki uczestnictwu w serii interaktywnych ćwiczeń i eksperymentów. Uczestnicy mieli okazję ocenić, w jaki sposób psychologiczne, społeczne i instytucjonalne czynniki wpływają na decyzje jednostek o płaceniu lub unikaniu płacenia podatków. Uczestnicy warsztatów omówili również skuteczność stosowanych behawioralnych “zachęt” (nudges), które mają na celu zwiększenie dobrowolnego przestrzegania przepisów podatkowych.