No 45-2025, R. Kelm, M. Najsztub, M. Wesołowska: Heterogeneous effects of social policy in Poland: A short-to-medium term analysis
Program Rodzina 500+ istotnie zwiększył dochód rozporządzalny gospodarstw domowych z dziećmi, potencjalnie wpływając na ich wzorce konsumpcji. W artykule zostały oszacowane kohortowe modele VEC i STR na podstawie danych z Badania Budżetów Gospodarstw Domowych w celu zbadania krótko- i średniookresowych zmian elastyczności dochodowej konsumpcji oraz półelastyczności konsumpcji względem stóp procentowych w czterech typach gospodarstw domowych. Analiza koncentruje się na reakcjach behawioralnych przed i po głównych rozszerzeniach programu pomocy społecznej, uchwytując potencjalne zmiany reżimów konsumpcji. Wyniki podkreślają znaczenie heterogeniczności gospodarstw domowych w ocenie makroekonomicznych skutków szeroko zakrojonych transferów społecznych.
Badanie pokazuje, że jedynie najuboższe gospodarstwa samotnych rodziców wykazały silny wzrost elastyczności dochodowej konsumpcji, z 1,03 do 1,19 po wdrożeniu programu. Reakcja w pozostałych grupach była umiarkowana (rodziny z trojgiem lub większą liczbą dzieci) lub marginalna (rodziny z jednym lub dwojgiem dzieci). Wskazuje to, że mimo dużej skali programu, nie doprowadził on do ogólnego wzrostu konsumpcji wśród beneficjentów. Ponadto analiza identyfikuje rozbieżne zmiany wrażliwości na stopy procentowe między typami gospodarstw: spadek wśród uboższych rodzin wielodzietnych oraz wzrost w grupach o wyższych dochodach. Wzorce te mogą odzwierciedlać zmiany w dostępie do kredytu lub substytucję między konsumpcją finansowaną długiem a tą opartą na transferach.
Materiały
MF Working Papers No 45-2025MF_WP_No_452025_PL.pdf 0.64MB