Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2026-2029
30.09.2025
- Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych obejmuje horyzont czterech lat. Zawiera strategię zarządzania długiem Skarbu Państwa oraz strategię oddziaływania na pozostały dług sektora finansów publicznych.
- Prognoza długu publicznego na lata 2025-2029 została przygotowana w oparciu o ścieżkę wydatków, spełniającą krajowe i unijne reguły fiskalne.
Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych jest, zgodnie z ustawą o finansach publicznych, ustalana każdego roku przez Ministra Finansów i przedstawiana Radzie Ministrów do zatwierdzenia, a następnie przedstawiana Sejmowi wraz z uzasadnieniem projektu ustawy budżetowej. Dokument obejmuje horyzont czterech lat i zawiera strategię zarządzania długiem Skarbu Państwa oraz strategię oddziaływania na pozostały dług sektora finansów publicznych.
Prognoza długu publicznego na lata 2025-2029 została przygotowana w oparciu o ścieżkę wydatków, spełniającą krajowe i unijne reguły fiskalne, w tym zakłada przestrzeganie zaleconej, w ramach procedury nadmiernego deficytu, ścieżki wydatków netto, uwzględniając dodatkową elastyczność wynikającą z uruchomienia przez Radę UE krajowej klauzuli wyjścia. Uwzględnia także prognozowaną różnicę pomiędzy odpowiednio wydatkami lub kosztami planowanymi wg limitów uwzględnianych w planach finansowych jednostek sektora instytucji rządowych i samorządowych a ich rzeczywistą realizacją.
Założono, że w latach 2027-2029 obsługa i wykup obligacji wyemitowanych przez BGK na rzecz Funduszu Przeciwdziałania Covid-19 oraz przez Polski Fundusz Rozwoju w ramach Tarczy Finansowej będzie odbywać się ze środków Funduszu Przeciwdziałania Covid-19 pozyskiwanych w drodze emisji obligacji.
Strategia przewiduje, że:
- relacja państwowego długu publicznego do PKB wyniesie 48,9% w 2025 r. i 53,0% w 2026 r., a następnie będzie rosła, przekraczając poziom 55% w 2027 r. i w horyzoncie prognozy osiągając 59,5%. Natomiast relacja kwoty, o której mowa w art. 38a pkt 3 ustawy o finansach publicznych wyniesie 44,9% w 2025 r. i 51,8% w 2026 r., a następnie będzie wzrastać przekraczając próg 55% w 2028 r. i 2029 r. W przypadku realizacji prognoz długu publicznego próg ostrożnościowy 55% PKB określony w ustawie o finansach publicznych zostałby przekroczony przez obie relacje w 2028 r., co oznaczałoby uruchomienie procedur ostrożnościowych wynikających z ustawy w 2030 r. W horyzoncie Strategii relacja państwowego długu publicznego do PKB pozostanie poniżej konstytucyjnego progu 60%.
- relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE) do PKB wyniesie 59,8% w 2025 r. i 65,4% w 2026 r., co oznacza, że wartość referencyjna relacji długu EDP do PKB na poziomie 60% zostanie przekroczona w 2026 r. W horyzoncie Strategii relacja ta wzrośnie do 75,3% w 2029 r.,
- przy założeniu pełnego wykonania limitu deficytu zapisanego w projekcie ustawy budżetowej na rok 2026 relacja do PKB państwowego długu publicznego wyniosłaby w 2026 r. 53,8%, a kwoty, o której mowa w art. 38a pkt 3 ustawy o finansach publicznych 52,6%. Relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniosłaby 66,2% PKB,
- założony w projekcie ustawy budżetowej na rok 2026 limit kosztów obsługi długu SP wynosi 90,0 mld zł, tj. 2,2% PKB. Strategia zakłada, że koszty obsługi długu wzrosną do 2,6-2,7% PKB w 2029.
Celem Strategii pozostaje sfinansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa w sposób zapewniający minimalizację kosztów obsługi długu w długim horyzoncie czasu przy przyjętych ograniczeniach związanych z ryzykiem. Utrzymane zostały zadania służące realizacji celu Strategii związane z rozwojem rynku finansowego, tj. zapewnianie płynności, efektywności i przejrzystości rynku skarbowych papierów wartościowych oraz zadanie dotyczące efektywnego zarządzania płynnością budżetu państwa.
Dla realizacji celu Strategii w latach 2026-2029 przyjęto, że:
- utrzymane zostanie elastyczne podejście do kształtowania struktury finansowania pod względem wyboru rynku, waluty i instrumentów, w stopniu przyczyniającym się do minimalizacji kosztów obsługi długu i przy ograniczeniach wynikających z przyjętych poziomów ryzyka,
- głównym źródłem finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pozostanie rynek krajowy,
- udział długu nominowanego w walutach obcych w długu SP zostanie utrzymany na poziomie poniżej 25% z możliwością przejściowych odchyleń wynikających z uwarunkowań rynkowych lub budżetowych,
- priorytetem polityki emisyjnej będzie budowanie dużych i płynnych emisji o oprocentowaniu stałym, zarówno na rynku krajowym, jak i na rynku euro i dolara amerykańskiego,
- będzie miało miejsce dążenie do osiągnięcia średniej zapadalności krajowego długu SP na poziomie zbliżonym do 4,5 roku oraz utrzymana zostanie średnia zapadalność całego długu SP na poziomie co najmniej 5 lat, z uwzględnieniem możliwości przejściowych odchyleń wynikających z uwarunkowań rynkowych lub budżetowych.