Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń - maj 2025 r.
16.06.2025
Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń – maj 2025 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2025 r. wyniosło:
- dochody 223,0 mld zł, tj. 35,2%
- wydatki 331,3 mld zł, tj. 36,0%
- deficyt 108,3 mld zł tj. 37,5%
Dochody budżetu państwa w okresie styczeń – maj 2025 r.
W warunkach porównywalnych, tj. bez reformy udziałów JST, dochody budżetu państwa w okresie styczeń-maj wyniosłyby 286,9 mld zł, tj. 63,8 mld zł więcej i byłyby o 25,8 mld zł wyższe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku, tj. 9,9% więcej w ujęciu r/r. Oznacza to, że spadek dochodów r/r jest jedynie efektem innego podziału wpływów z PIT i CIT między budżet państwa a JST.
W okresie styczeń – maj 2025 r. dochody budżetu państwa wyniosły 223,0 mld zł i były niższe o ok. 38,0 mld zł (tj. 14,6 %) w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego (261,0 mld zł, tj. 41,7% planu).
Dochody podatkowe budżetu państwa wyniosły 199,6 mld zł i były niższe w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2024 r. o ok. 36,5 mld zł (tj. 15,5%), w tym:
- dochody z podatku VAT wyniosły 138,3 mld zł i były wyższe o ok. 16,2 mld zł (tj.13,3%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2024 r.,
- dochody z podatku akcyzowego wyniosły 35,3 mld zł i były wyższe o ok. 0,6 mld zł (tj. 1,6%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2024 r.,
- dochody z podatku PIT wyniosły – 20,0 mld zł i były niższe o ok. 53,0 mld zł w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2024 r. W warunkach porównywalnych, bez reformy dochodów JST, dochody budżetu państwa z PIT wyniosłyby ok. 38,6 mld zł, tj. 16,9% więcej r/r,
- dochody z podatku CIT wyniosły 36,8 mld zł i były niższe o ok. 1,5 mld zł (tj. 3,9 %), w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2024 r. W warunkach porównywalnych, bez reformy dochodów JST, dochody budżetu państwa z CIT wyniosłyby ok. 39,9 mld zł, tj. 4,2% więcej r/r.
W okresie styczeń – maj 2025 r. wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło 23,1 mld zł i było niższe o ok. 1,8 mld zł (tj. 7,1 %) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2024 r.
Porównując dane o wykonaniu dochodów budżetu państwa w zakresie PIT i CIT do wykonania z 2024 r. należy pamiętać, że od 2025 r. w życie weszła reforma finansowania samorządów, która zmieniła udziały jst w PIT i CIT. Wobec tego udziały przypadające budżetowi państwa są nieporównywalne między tymi latami.
Wysokość udziałów przekazanych JST z tytułu udziału w dochodach z PIT w okresie styczeń-maj 2025 r. wyniosła 93,4 mld zł. W porównaniu z kwotą 30,4 mld zł przekazaną w analogicznym okresie poprzedniego roku stanowi to wzrost o 63,3 mld zł (208,3%) r/r. W okresie styczeń-maj 2025 r., całkowite wpływy sektora finansów publicznych (tj. budżetu państwa i JST) z PIT wyniosły 73,7 mld zł i były wyższe o 10,3 mld zł (16,2%) w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku. Na styczeń oraz luty 2025 r. zostały przypisane raty w wysokościach po 2/13 kwoty udziałów zaplanowanej na cały rok. Pozostałe raty w kolejnych miesiącach roku budżetowego 2025 stanowią 1/13 kwoty zaplanowanej na cały rok.
W maju br. dokonywane były zwroty z tytułu rozliczenia rocznego CIT za 2024 r. Kwota zwrotów była wyższa o ok. 0,7 mld (53%) w porównaniu do maja 2024 r.
W przypadku dochodów budżetu państwa z podatku akcyzowego należy pamiętać o zmianach wchodzących w życie od 2025 r. Od 1 stycznia 2025 r. o 5% wzrosła akcyza na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie. Dla wyrobów tytoniowych i nowatorskich dotychczasowe stawki akcyzy obowiązywały do końca lutego 2025 r., co oznacza że od marca obowiązują podwyższone stawki.
Wydatki budżetu państwa w okresie styczeń – maj 2025 r.
Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – maj 2025 r. wyniosło 331,3 mld zł tj. 36,0% planu, jednocześnie było wyższe o ok. 17,2 mld zł (tj. o 5,5 %) w stosunku do tego samego okresu roku 2024 (314,2 mld zł, tj. 36,3% planu).
Porównując wykonanie wydatków po maju 2025 r. z okresem styczeń – maj 2024 r. ich wyższe wykonanie wynika przede wszystkim z przekazania w marcu br. środków w kwocie ok. 19 mld zł z części 20- Gospodarka (I transza) na spłatę zobowiązań z tytułu obligacji wraz z odsetkami Polskiego Funduszu Rozwoju S. A. wyemitowanych w roku 2020 na sfinansowanie rządowego programu „Tarcz Finansowych”.
Po maju 2025 r. najwyższe wydatki odnotowano w następujących częściach budżetu państwa:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych – w wysokości 70,8 mld zł tj. 35,8% planu,
- Obrona Narodowa – w wysokości 36,9 mld zł tj. 29,9% planu,
- Obsługa długu Skarbu Państwa – w wysokości 24,4 mld zł tj. 32,3% planu,
- Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – w wysokości 24,3 mld zł tj. 48,3% planu,
- Budżety Wojewodów – w wysokości 22,6 mld zł tj. 48,0% planu,
- Zdrowie – w wysokości 20,0 mld zł tj. 53,6% planu,
- Gospodarka – w wysokości 20,0 mld zł tj. 54,9% planu,
- Sprawy wewnętrzne – w wysokości 18,6 mld zł tj. 38,6% planu,
- Środki własne UE – w wysokości 15,5 mld zł tj. 44,9% planu,
Ponadto, wyższe wykonanie odnotowano m.in:
w części 46 – Zdrowie, przekazano więcej o 12,9 mld zł, w związku z przekazaniem dotacji dla Narodowego Funduszu Zdrowia, oraz środków na staże i specjalizacje medyczne, a także działalność dydaktyczną i badawczą;
w części 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazano więcej o ok. 4,9 mld zł, co związane było z realizacją programu „Aktywny rodzic” (program wspierania rodziców w skutecznym łączeniu ról rodzinnych z aktywnością zawodową wystartował od października 2024 r.) oraz wypłatą świadczeń wspierających (celem których jest udzielenie osobom niepełnosprawnym pomocy służącej częściowemu pokryciu wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych), ponadto wydatki ZUS uwzględniają już waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2025 r. Natomiast w zakresie dotacji przekazanej do FUS na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo wykonanie wyniosło 17,1 mld zł i było niższe od wykonania po pięciu miesiącach 2024 r. o 0,5 mld zł tj. o ok. 2,9%;
w części 29 – Obrona narodowa wykonanie było wyższe o 3,7 mld zł, m.in. w związku z zakupem sprzętu i uzbrojenia wojskowego;
w części 84 – Środki własne UE przekazano więcej o 2,0 mld zł co wynika przede wszystkim z wyższego poziomu wydatków budżetu UE w br. w porównaniu do roku ubiegłego oraz wyższych wpłat do UE z tytułu opłat celnych w wyniku wyższego ich poboru na granicach;
w części 72 - Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazano więcej o 1,1 mld zł, co spowodowane jest przede wszystkim wzrostem kwoty dotacji z budżetu państwa przekazanej do Funduszu Emerytalno-Rentowego (FER) o 1,1 mld zł, w związku z wyższą kwotą wypłat transferów na rzecz ludności realizowanych za pośrednictwem FER (w tym w szczególności rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych).
w części 26 – Łączność przekazano więcej o 1,0 mld zł. Środki przeznaczono głównie na dotację do operatora pocztowego;
Natomiast w ramach części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego wykonanie było niższe o 35,0 mld zł, z uwagi na zmianę ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która wprowadziła istotne zmiany m.in. w zasadach ustalania subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Od 2025 r. subwencja ogólna ma charakter uzupełniający, stąd niższa, w porównaniu do roku 2024, kwota wydatków dla tej części. JST mają zwiększone udziały w podatkach PIT i CIT.
Więcej informacji nt. szacunkowego wykonania budżetu państwa.