Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń - październik 2025 r.
17.11.2025
Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń – październik 2025 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2025 r. wyniosło:
- dochody 471,7 mld zł, tj. 74,5%
- wydatki 698,8 mld zł, tj. 75,8 %
- deficyt 227,1 mld zł, tj. 78,6%
Dochody budżetu państwa w okresie styczeń – październik 2025 r.
W warunkach porównywalnych, tj. bez reformy udziałów JST, dochody budżetu państwa w okresie styczeń-październik wyniosłyby 572,6 mld zł, tj. 101 mld zł więcej i byłyby o 53,1 mld zł wyższe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku, tj. 10,2% więcej w ujęciu r/r. Oznacza to, że spadek dochodów r/r jest jedynie efektem innego podziału wpływów z PIT i CIT między budżet państwa a JST.
W okresie styczeń – październik 2025 r. dochody budżetu państwa wyniosły 471,7 mld zł i były niższe o ok. 47,9 mld zł (tj. 9,2%) w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego (519,5 mld zł).
Dochody podatkowe budżetu państwa wyniosły 415,9 mld zł i były niższe w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2024 r. o ok. 48,7 mld zł (tj. 10,5%), w tym:
- dochody z podatku VAT wyniosły 268,5 mld zł i były wyższe o ok. 24,9 mld zł (tj. 10,2%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2024 r.,
- dochody z podatku akcyzowego wyniosły 76 mld zł i były wyższe o ok. 1,9 mld zł (tj. 2,5%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2024 r.,
- ze względu na reformę dochodów JST oraz nierównomierny rozkład udziałów w czasie, dochody budżetu państwa z PIT po okresie styczeń – październik wyniosły 0,0 mld zł i były niższe o 80,6 mld zł w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2024 r. Jedocześnie należy mieć na uwadze, że całkowite wpływy sektora finansów publicznych z PIT, tj. budżetu państwa i JST, wyniosły 160,6 mld zł i były wyższe o 19,3 mld zł (13,6%) w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku. W warunkach porównywalnych, bez reformy dochodów JST, dochody budżetu państwa z PIT wyniosłyby ok. 90,4 mld zł, tj. 12,2% więcej r/r,
- dochody z podatku CIT wyniosły 53 mld zł i były wyższe o ok. 3,2 mld zł (tj. 6,4%), w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2024 r. W warunkach porównywalnych, bez reformy dochodów JST, dochody budżetu państwa z CIT wyniosłyby ok. 59,2 mld zł, tj. 18,8% więcej r/r.
W okresie styczeń – październik 2025 r. wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło 54,3 mld zł i było wyższe o ok. 0,7 mld zł (tj. 1,2%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2024 r.
Porównując dane o wykonaniu dochodów budżetu państwa w zakresie PIT i CIT do wykonania z 2024 r. należy pamiętać, że od 2025 r. w życie weszła reforma finansowania samorządów, która zmieniła udziały JST w PIT i CIT. Wobec tego udziały przypadające budżetowi państwa są nieporównywalne między tymi latami.
Wysokość udziałów przekazanych JST z tytułu udziału w dochodach z PIT w okresie styczeń-październik 2025 r. wyniosła 160,6 mld zł. W porównaniu z kwotą 60,8 mld zł przekazaną w analogicznym okresie poprzedniego roku stanowi to wzrost o 99,9 mld zł (164,3%) r/r. Na styczeń oraz luty 2025 r. zostały przypisane raty w wysokościach po 2/13 kwoty udziałów zaplanowanej na cały rok. Pozostałe raty w kolejnych miesiącach roku budżetowego stanowią 1/13 kwoty zaplanowanej na cały rok.
W przypadku dochodów budżetu państwa z podatku akcyzowego należy pamiętać o zmianach, które weszły w życie od 2025 r. Od 1 stycznia 2025 r. o 5% wzrosła akcyza na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie. Dla wyrobów tytoniowych i nowatorskich dotychczasowe stawki akcyzy obowiązywały do końca lutego 2025 r.
Wydatki budżetu państwa w okresie styczeń – październik 2025 r.
Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – październik 2025 r. wyniosło 698,8 mld zł tj. 75,8 % planu, jednocześnie było wyższe o ok. 49,4 mld zł (tj. 7,6 %) w stosunku do tego samego okresu roku 2024 (649,3 mld zł, tj. 74,9% planu).
Porównując wykonanie wydatków po październiku 2025 r. z okresem styczeń – październik 2024 r. ich wyższe wykonanie wynika z przekazania środków w łącznej wysokości 56,2 mld zł:
- 34,6 mld zł z części 20 - Gospodarka na spłatę zobowiązań z tytułu obligacji wraz z odsetkami Polskiego Funduszu Rozwoju S. A. wyemitowanych w roku 2020 na sfinansowanie rządowego programu „Tarcz Finansowych”
- 21,6 mld zł z części 19 - Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe, do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 na sfinansowanie zobowiązań głównie z tytułu wykupu obligacji wyemitowanych na rzecz Funduszu przez Bank Gospodarstwa Krajowego w latach 2020-2023.
Po październiku 2025 r. najwyższe kwotowo wydatki odnotowano w następujących częściach budżetu państwa:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych – w wysokości 149,5 mld zł, tj. 75,3% planu,
- Obrona Narodowa – w wysokości 78,8 mld zł, tj. 66,4% planu,
- Obsługa długu Skarbu Państwa – w wysokości 59,7 mld zł, tj. 79,1% planu,
- Budżety Wojewodów – w wysokości 46,9 mld zł, tj. 79,2% planu,
- Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – w wysokości 44,5 mld zł, tj. 87,7% planu,
- Zdrowie – w wysokości 37,2 mld zł, tj. 80,4% planu,
- Sprawy wewnętrzne – w wysokości 36,7 mld zł, tj. 74,1% planu,
- Gospodarka – w wysokości 36,4 mld zł, tj. 97,4% planu,
- Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe - w wysokości 34,9 mld zł, tj. 90,1% planu,
- Środki własne UE – w wysokości 29,2 mld zł, tj. 82,7% planu,
- Szkolnictwo wyższe i nauka – w wysokości 27,1 mld zł, tj. 82,0% planu.
W stosunku do analogicznego okresu roku 2024 r. wyższe wykonanie odnotowano m.in:
w części 46 – Zdrowie, przekazano więcej o 16,9 mld zł, w związku z przekazaniem dotacji dla Narodowego Funduszu Zdrowia oraz środków na staże i specjalizacje medyczne, a także działalność dydaktyczną i badawczą;
w części 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazano więcej o ponad 6,9 mld zł, co związane było z realizacją programu „Aktywny rodzic” (program wspierania rodziców w skutecznym łączeniu ról rodzinnych z aktywnością zawodową wystartował od października 2024 r.) oraz wypłatą świadczeń wspierających (celem których jest udzielenie osobom z niepełnosprawnością pomocy służącej częściowemu pokryciu wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych), ponadto wydatki ZUS uwzględniają już waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2025 r. Dodatkowo 1 lipca 2025 r. rozpoczęto wypłatę środków na realizację tzw. „renty wdowiej”, która umożliwia łączenie renty rodzinnej po zmarłym małżonku z własnym świadczeniem emerytalno-rentowym. Natomiast w zakresie dotacji przekazanej do FUS na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo wykonanie wyniosło 47,6 mld zł i było niższe od wykonania po dziesięciu miesiącach 2024 r. o 1,4 mld zł tj. o ok. 2,8%;
w części 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa przekazano więcej środków na wydatki o 8,7 mld zł, co było wypadkową wzrostu obsługiwanego zadłużenia, spadku stóp na rynku krajowym i bieżącego rozkładu jego obsługi;
w części 39 – Transport przekazano więcej o 3,8 mld zł, m.in. w związku ze wzrostem kwoty dotacji podmiotowej na realizację programu wieloletniego "Rządowy Program wsparcia zadań zarządców infrastruktury kolejowej, w tym w zakresie utrzymania i remontów, do 2028 roku";
w części 84 – Środki własne UE przekazano więcej o 2,7 mld zł co wynika przede wszystkim z wyższego poziomu wydatków budżetu UE w br. w porównaniu do roku ubiegłego oraz z wyższych wpłat do UE z tytułu opłat celnych w wyniku wyższego ich poboru na granicach;
w części 29 – Obrona narodowa wykonanie było wyższe o 2,0 mld zł, m.in. w związku z zakupem sprzętu i uzbrojenia wojskowego;
w części 42 – Sprawy wewnętrzne przekazano więcej o 1,8 mld zł, m.in. w związku z przekazaniem dotacji celowej dla Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych oraz na budowę i modernizację zabezpieczenia granicy państwowej na odcinkach rzecznych i lądowych granicy z Białorusią.
Natomiast w ramach części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego wykonanie było niższe o 60,7 mld zł, z uwagi na zmianę ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która wprowadziła istotne zmiany m.in. w zasadach ustalania subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Od 2025 r. subwencja ogólna ma charakter uzupełniający, stąd niższa, w porównaniu do roku 2024, kwota wydatków dla tej części. JST mają zwiększone udziały w podatkach PIT i CIT.
Więcej informacji nt. szacunkowego wykonania budżetu państwa.