Państwowa Agencja Atomistyki

Prezes Państwowej Agencji Atomistyki jest niezależnym, centralnym organem administracji rządowej pełniącym rolę dozoru jądrowego. Przy pomocy podległej mu Agencji sprawuje nadzór nad bezpiecznym wykorzystaniem promieniowania jonizującego i energii jądrowej w przemyśle, medycynie czy badaniach naukowych.

Zadania Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki w odniesieniu do obiektów jądrowych, w tym elektrowni jądrowych, to przede wszystkim:

1. formułowanie wymagań w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej,
2. prowadzenie procesu wydawania zezwoleń na budowę i funkcjonowanie obiektów jądrowych,
3. wykonywanie analiz i ocen oraz prowadzenie kontroli zapewnienia bezpieczeństwa przez inwestora, a następnie przez instytucję eksploatującą obiekt jądrowy,
4. wydawanie zaleceń technicznych i organizacyjnych wskazujących szczegółowe sposoby spełnienia wymagań bezpieczeństwa,
5. nakładanie sankcji wymuszających przestrzeganie odpowiednich przepisów prawa.

Zadaniem Prezesa PAA będzie sprawdzenie i niezależna weryfikacja wypełnienia wymagań bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej przez inwestora i operatora obiektu jądrowego.

Jednym z głównych zadań realizowanych w Programie polskiej energetyki jądrowej jest wzmocnienie dozoru jądrowego, tak aby realizacja Programu PEJ przebiegała bezpiecznie oraz z poszanowaniem wszelkich norm oraz dobrych praktyk. Wzmocnienie to realizowane jest w trzech obszarach:

• wzmocnienie kadrowe,
• zaplecze sprzętowe i infrastrukturalne,
• wsparcie techniczno-eksperckie dla PAA.

Zdolność PAA do efektywnego wypełniania zadań dozoru jądrowego zależy przede wszystkim od posiadania wysoko wykwalifikowanych kadr.

Nadzór regulacyjny nad realizacją inwestycji w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji elektrowni jądrowej jest nowym wyzwaniem dla Prezesa PAA. Wymaga wzmocnienia obecnej kadry np. o ekspertów wyspecjalizowanych w wielu dziedzinach technicznych.

PAA w ciągu ostatnich lat podjęła szereg działań, które mają na celu wzmocnienie kompetencji dozoru jądrowego. Efektywne wykonywanie zadań przez pracowników dozoru jądrowego wymaga wieloletniego budowania kompetencji. Proces rozwoju kompetencji pracowników PAA jest kontynuowany od kilku lat z wykorzystaniem głównie możliwości szkoleniowych oferowanych przez Międzynarodową  Agencję Energii Atomowej oraz w ramach współpracy międzynarodowej (warsztaty, szkolenia, staże stanowiskowe w krajach o zaawansowanym stopniu rozwoju energetyki jądrowej).

PAA wdraża system szkoleń dla swojej kadry w zakresie technologii jądrowej oraz metodologii i kryteriów przeprowadzenia oceny dozorowej, a także prowadzenia kontroli obiektów jądrowych.

W celu odpowiedniej realizacji zadań na potrzeby Programu polskiej energetyki jądrowej, PAA dokonuje zakupu odpowiedniego sprzętu i oprogramowania do wykonywania analiz bezpieczeństwa oraz weryfikacji dokumentacji złożonej we wniosku. Ponadto, rozbudowywany jest system monitoringu radiacyjnego kraju oraz opracowywane są programy w zakresie reagowania w razie ewentualnych zdarzeń radiacyjnych czy podobnych sytuacjach kryzysowych.

PAA będzie odpowiedzialna za ocenę spełnienia wymagań bezpieczeństwa oraz wydawanie stosownych zezwoleń i opinii. Na Prezesie PAA i pracownikach PAA będzie spoczywać końcowa odpowiedzialność za dokonanie prawidłowej oceny dozorowej oraz reglamentację działalności związanej z budową, rozruchem, eksploatacją, a następnie również likwidacją obiektu jądrowego.

Istotna część analiz i ekspertyz w obszarze technologii jądrowej oraz poszczególnych dziedzin technicznych będzie zlecona podmiotom zewnętrznym. Ze względu na szeroki zakres oraz złożoność zagadnień technicznych koniecznych do weryfikacji przez PAA, potrzebne jest wsparcie organizacji posiadającej niezbędne kompetencje i programy obliczeniowe.

Praktyka związana z korzystaniem z organizacji wsparcia eksperckiego jest wspólna dla wszystkich dozorów jądrowych. Zgodnie z zaleceniami MAEA, dozór jądrowy winien korzystać z usług tego rodzaju niezależnych organizacji technicznych, wykonujących pracę analityczną, wspierającą dozorowy proces decyzyjny na wszystkich etapach procesu inwestycyjnego.

Więcej informacji o Programie Polskiej Energetyki Jądrowej można znaleźć na stronie: https://www.gov.pl/web/polski-atom/program-polskiej-energetyki-jadrowej.