Nowe Globalne Standardy Audytu Wewnętrznego (GSAW) zostały przyjęte przez Instytut Audytorów Wewnętrznych IIA Global dnia 9 stycznia 2024 roku i wchodzą w życie po roku karencji czyli już 9 stycznia 2025 roku. Data wdrożenia GSAW w polskim sektorze publicznym nie będzie pokrywała się z tą wskazaną przez Instytut Audytorów Wewnętrznych IIA Global. Termin implementacji GSAW jest uwarunkowany trwającymi pracami nad zmianami przepisów prawa w zakresie kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego.

Departament Efektywności Wydatków Publicznych i Rachunkowości jest w trakcie procedowania nowelizacji ustawy o finansach publicznych wraz z aktami wykonawczymi w zakresie audytu wewnętrznego i kontroli zarządczej. Przygotowane nowe ramy prawne są wynikiem realizacji „Planu działania na rzecz poprawy jakości audytu wewnętrznego” przygotowanego przez Ministerstwo Finansów we współpracy z OECD i KE. Brzmienie nowych przepisów przesądzi i ostatecznie nakreśli kształt, w jakim nowe GSAW będą mogły być zaimplementowane do polskiego porządku prawnego. Ze względu bowiem na literalną treść nowych GSAW, nie jest możliwe pełne i automatyczne ich zaimplementowanie do polskiego sektora finansów publicznych. W związku z powyższym nie jest możliwe wdrożenie nowych GSAW z dniem 9 stycznia 2025 roku.

Przewidywany jest następujący sposób i tryb wdrożenia nowych GSAW w polskim sektorze publicznym:

Plan i harmonogram wdrożenia GSAW

1.  Prace analityczne

Aktualnie w Departamencie Efektywności Wydatków Publicznych i Rachunkowości analizowana jest treści zapisów nowych GSAW. Prace te mają na celu zidentyfikowanie rozwiązań i zasad nie przystających do specyfiki polskiego sektora publicznego, kolizji z przyjętymi zasadami sposobem i trybem prowadzenia audytu wewnętrznego w Polsce oraz wskazaniem ewentualnych luk i potrzeb zmian legislacyjnych.

2. Projekt Wytycznych w zakresie wdrożenia i stosowania GSAW w polskim sektorze publicznym

Kolejnym krokiem będzie przygotowanie projektu Wytycznych w zakresie wdrożenia i stosowania GSAW w polskim sektorze publicznym. Etap ten nastąpi po znowelizowaniu ustawy o finansach publicznych wraz z aktami wykonawczymi w zakresie audytu wewnętrznego i kontroli zarządczej. Znowelizowane przepisy zdeterminują sposób w jaki nowe standardy zostaną wkomponowane w ramy prawne audytu wewnętrznego w Polsce. Ich wdrożenie będzie uzupełnieniem i dopełnieniem przyjętych w sektorze publicznym zasad i trybu prowadzenia audytu wewnętrznego.

3. Konsultacje publiczne

Następnie Wytyczne w zakresie wdrożenia i stosowania GSAW w polskim sektorze publicznym poddane zostaną konsultacjom publicznym z audytorami wewnętrznymi.

4. Publikacja

Po przeanalizowaniu zgłoszonych uwag i sugestii przygotowane zostanie ostateczne brzmienie Wytycznych w zakresie wdrożenia i stosowania GSAW w polskim sektorze publicznym. Następnie będą one opublikowane wraz z nowymi GSAW w Biuletynie Informacji Publicznej Ministra Finansów i razem stanowić będą standardy audytu wewnętrznego dla jednostek sektora finansów publicznych w Polsce.

5. Planowany termin obowiązywania nowych GSAW

Przewiduje się, że Wytyczne w zakresie wdrożenia i stosowania GSAW w polskim sektorze publicznym wraz z nowymi GSAW zaczną obowiązywać z dniem 1 stycznia 2026 roku. Do tego czasu sektor publiczny obowiązywać będą dotychczasowe Międzynarodowe Standardy Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego, które zostały określone przez Ministra Finansów jako standardy audytu wewnętrznego dla jednostek sektora publicznego w Polsce i ogłoszone na podstawie art. 273 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz.U. 2024 poz. 1530) Komunikatem z dnia 12 grudnia 2016 roku w sprawie standardów audytu wewnętrznego dla jednostek sektora finansów publicznych (Dz. Urz. Min. Roz. i Fin. z dnia 16 grudnia 2016 r. poz. 28).