Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii zakończyło konsultacje Zielonej Księgi poświęconej problemowi zatorów płatniczych.

Dodatkowo Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przeprowadziła badanie ankietowe dotyczące rozwiązań zaproponowanych w Zielonej Księdze. W badaniu ankietowym prowadzonym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości udział wzięło 368 przedsiębiorstw.

Przedsiębiorcy w przesłanych Ministerstwu Przedsiębiorczości i Technologii opiniach potwierdzili, że borykają się z praktyką nieterminowego regulowania zobowiązań przez kontrahentów. Negatywnie wpływa to na ich płynność finansową i jest jednym z głównych utrudnień w prowadzeniu działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy odnieśli się również do rozwiązań zaproponowanych w Zielonej Księdze.

Większość z propozycji opisanych w Zielonej Księdze spotkała się z pozytywnym odbiorem małych i średnich przedsiębiorców. Aprobatę zyskały zarówno środki o charakterze cywilnoprawnym (wzmocnienie uprawnień wierzyciela w transakcji handlowej, wyższa rekompensata dla MŚP, krótsze terminy zapłaty), jak i administracyjnym (publikowanie informacji o praktykach płatniczych i terminach zapłaty, kary finansowe dla przedsiębiorstw, które notorycznie nadużywają swojej przewagi ekonomicznej).

Z kolei organizacje zrzeszające przedsiębiorców zwróciły uwagę na możliwy wzrost obciążeń administracyjnych w efekcie wprowadzenia niektórych rozwiązań, np. obowiązku publikacji informacji o praktykach płatniczych i terminach zapłaty. Wskazywały również, że niektóre rozwiązania dotyczą płatności objętych sporem sądowym i choć wzmacniają pozycję wierzyciela, nie będą miały bezpośredniego wpływu na zmniejszenie zatorów płatniczych (np. przeniesienia ciężaru dowodu na dłużnika w zakresie udowodnienie okoliczności, że termin płatności w umowie nie jest rażąco nieuczciwy).

W całym środowisku przedsiębiorców pozytywnie oceniono postulat wprowadzenia 30-dniowego terminu zapłaty w transakcjach, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny.

Oprócz oceny rozwiązań zawartych w Zielonej Księdze, przedsiębiorcy oraz zainteresowane organizacje przedstawiły własne propozycje rozwiązania problemu zatorów płatniczych, w tym m.in.:

• usprawnienie procedury sądowej i egzekucyjnej w celu szybszego dochodzenia wierzytelności poprzez m.in. obniżenie opłat od pozwów sądowych o zapłatę należności, wydłużenie okresu przedawnienia roszczeń o zapłatę, wydawanie nakazów zapłaty przez notariuszy (7 przedsiębiorców i 4 organizacje przedsiębiorców),
• zmiany mechanizmu odprowadzania podatku dochodowego i podatku VAT poprzez przerzucenie ciężarów podatkowych na niepłacącego dłużnika (15 przedsiębiorców i 2 organizacje przedsiębiorców),
• zwiększenie obciążeń dla niesolidnych dłużników poprzez m.in. podwyższenie odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych, wprowadzenie podatku od nieterminowych płatności (8 przedsiębiorców),
• stworzenie publicznego rejestru dłużników (3 przedsiębiorców),
• uelastycznienie przepisów w zakresie cesji wierzytelności zakładu opieki zdrowotnej (1 przedsiębiorca i 3 organizacje przedsiębiorców),
• skrócenie terminu, po upływie którego wierzyciel może dokonać wpisu do BIG (1 organizacja przedsiębiorców).

Z wnioskami z konsultacji Zielonej Księgi koresponduje rezultat badania ankietowego przeprowadzonego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Przedsiębiorcy bez względu na wielkość prowadzonej działalności gospodarczej zdecydowanie poparli propozycje:

• odstąpienia od umowy lub jej wypowiedzenia, w sytuacji w której termin zapłaty przekracza 120 dni,
• publikowania informacji o praktykach płatniczych,
• podwyższenia kwoty rekompensaty za koszty odzyskiwania należności,
• kar finansowych dla firm notorycznie zalegających z płatnościami.

Co znamienne, zarówno przedsiębiorcy z sektora MŚP, jak i przedsiębiorcy zatrudniający 250 i więcej pracowników wypowiedzieli się przeciwko ograniczeniu wybranych rozwiązań – podwyższonej rekompensaty oraz maksymalnego terminu zapłaty – do transakcji między dużym przedsiębiorcą (jako płatnikiem) a firmą z sektora małych i średnich przedsiębiorstw (jako dostawcą).

Bez względu na skalę prowadzonej działalności przedsiębiorcy byli również zgodni w negatywnej ocenie propozycji ograniczenia maksymalnego terminu zapłaty do wybranych branż.

Z kolei jako postulowany maksymalny termin zapłaty w transakcjach między dużym przedsiębiorcą (jako płatnikiem) a firmą z sektora małych i średnich przedsiębiorstw (jako dostawcą) zdecydowana większość przedsiębiorców wskazała 30 dni (57%).

Obecnie Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii prowadzi prace nad projektem ustawy przeciwdziałającej zatorom płatniczym. Planujemy przekazanie projektu do konsultacji publicznych jesienią 2018 r.

Zatory_płatnicze_w_Polsce_badanie_PARP (PDF 140 KB)

Zatory_płatnicze_w_Polsce_tabela_konsultacje (PDF 355 KB)