W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Zrównoważone finansowanie

Kwestia finansowania zrównoważonego rozwoju, czy też zrównoważonego inwestowania, zyskuje na znaczeniu na świecie, w Europie, a także i w Polsce. Szereg globalnych inicjatyw, w tym m.in. ramy polityki w zakresie klimatu i energii do roku 2030, Porozumienie paryskie czy Agenda 2030 rzuciły nowe światło na kwestie klimatyczne i cele środowiskowe. Zgodnie z odnowioną strategią zrównoważonego finansowania (z lipca 2021 r.) Komisji Europejskiej w bieżącym dziesięcioleciu Europa będzie potrzebować dodatkowych inwestycji w wysokości 350 mld EUR rocznie, a ponadto będzie potrzebować 130 mld EUR na osiągnięcie innych celów środowiskowych. Skala inwestycji wykracza poza możliwości sektora publicznego.

Plan działania w sprawie finansowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego

Komisja Europejska w grudniu 2016 r. ustanowiła Grupę Ekspertów Wysokiego Szczebla (High-Level Expert Group) ds. zrównoważonego finansowania, aby pomóc w opracowaniu spójnej strategii UE dotyczącej zrównoważonego finansowania. W skład grupy weszło 20 ekspertów reprezentujących: bankowość, zarządzanie aktywami, ubezpieczenia, fundusze emerytalne, giełdy papierów wartościowych, środowisko akademickie, organizacje pozarządowe/społeczeństwo obywatelskie oraz 9 obserwatorów z organizacji międzynarodowych. W styczniu 2018 r. Grupa Ekspertów Wysokiego Szczebla opublikowała raport zawierający 8 kluczowych rekomendacji w zakresie zrównoważonego finansowania. 

W marcu 2018 r. Komisja ogłosiła Plan działania w sprawie finansowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego (EC Action Plan on financing sustainable growth).
Trzy główne cele Planu działania:

  • przekierować przepływy kapitałowe w kierunku zrównoważonych inwestycji w celu osiągnięcia zrównoważonego i inkluzywnego wzrostu;
  • zarządzać ryzykiem finansowym wynikającym ze zmiany klimatu, degradacji środowiska i problemów społecznych;
  • wspierać przejrzystość i długoterminowość w działalności finansowej i gospodarczej.

Zadania do realizacji w wyniku przyjęcia Planu działania:

  • ustanowienie systemu klasyfikacji dla zrównoważonych działalności ekonomicznych (taksonomia);
  • jasne wskazówki dla inwestorów – inwestorzy instytucjonalni, zarządzający aktywami, doradcy inwestycyjni etc. będą mieć jasne wskazówki co do tego, jak uwzględniać ryzyka ekonomiczne, społeczne i rządzenia (ESG) w procesach decyzyjnych (inwestycje i doradztwo);
  • większa przejrzystość – ww. aktorzy  będą musieli ujawniać jak uwzględniają ryzyka ESG w decyzjach inwestycyjnych/doradztwie; 
  • stworzenie nowej kategorii wskaźników referencyjnych, które pomogą inwestorom w porównywaniu inwestycji ukierunkowanych na walkę ze zmianami klimatycznymi.

Powołana przez KE Techniczna Grupa Ekspertów (Technical Expert Group) 18 czerwca 2019 r. przedstawiła 3 raporty nt.: taksonomii, standardów zielonych obligacji UE oraz ujawniania wskaźników klimatycznych i czynników ESG (środowisko, społeczna odpowiedzialność i ład korporacyjny).

Rozporządzenie ws. taksonomii

18 czerwca 2020 r. rozporządzenie w sprawie utworzenia pierwszego na świecie systemu klasyfikacji - „zielonej listy” dla zrównoważonych działalności gospodarczych, inaczej taksonomii, zostało przyjęte przez Parlament Europejski i Radę.

Rozporządzenie w sprawie taksonomii nakreśla ogólne ramy, które pozwolą na  stopniowy rozwój ogólnounijnego systemu klasyfikacji dla zrównoważonych środowiskowo działalności gospodarczych. Rozporządzenie nie stworzyło jeszcze wyczerpującej listy ekonomicznie zrównoważonych środowiskowo działalności.

Wyróżniono sześć celów środowiskowych:

  1. Łagodzenie zmian klimatu
  2. Dostosowanie do zmian klimatu
  3. Zrównoważone użytkowanie i ochrona zasobów wodnych i morskich
  4. Przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym
  5. Zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola
  6. Ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej i ekosystemów

Działalność gospodarcza musi spełniać cztery wymagania, aby się zakwalifikować do ram taksonomii UE:

  1. Zapewniać znaczący wkład (Significant Contribution) do co najmniej jednego z sześciu powyższych celów środowiskowych;
  2. Wykazywać „brak znaczącej szkody” dla innych celów środowiskowych (zasada DNSH – Do No Significant Harm);
  3. Zgodność z technicznymi kryteriami kwalifikacji (ustanawianymi w drodze aktów delegowanych); 
  4. Zgodność z minimalnymi gwarancjami dotyczącymi zabezpieczenia społecznego i zarządzania.

Ogólnoeuropejski system klasyfikacji oznacza, że ​​mamy jednolity i zharmonizowany sposób ustalania jakie działania gospodarcze można uznać za zrównoważone. Jest to niezbędne, aby UE mogła stać się pierwszym neutralnym dla klimatu kontynentem do 2050 r.

Taksonomia:

  • daje UE, państwom członkowskim, uczestnikom rynku i konsumentom wspólne zrozumienie co do tego, jaką działalność gospodarczą można jednoznacznie uznać za zrównoważoną środowiskowo;
  • chroni prywatnych inwestorów i konsumentów przed „ekologicznym pseudomarketingiem”, tzw. green-washingiem;
  • ułatwia inwestycje transgraniczne i unika rozdrobnienia rynku poprzez zapewnienie jednego systemu klasyfikacji;
  • zapewnia solidne podstawy, aby pomóc w ukierunkowaniu przepływów kapitału w kierunku zrównoważonych inwestycji.

Kto będzie musiał korzystać z systemu klasyfikacji i w jaki sposób?

System jest używany przez:

  • państwa członkowskie i Unię Europejską;
  • uczestników rynku finansowego oferujących produkty finansowe: uczestnicy rynku finansowego, zgodnie z definicją w rozporządzeniu w sprawie ujawniania informacji, są zobowiązani do ujawnienia informacji o tym, w jaki sposób i w jakim zakresie inwestycje leżące u podstaw ich produktu finansowego wspierają działalność gospodarczą spełniającą wszystkie kryteria dla zrównoważonego rozwoju środowiska zgodnie z rozporządzeniem w sprawie taksonomii;
  • spółki finansowe i niefinansowe objęte raportowaniem niefinansowym - Dyrektywą w sprawie sprawozdawczości niefinansowej (NFRD). Dotyczy to dużych spółek użyteczności publicznej zatrudniających ponad 500 pracowników, obejmując około 6000 dużych firm i grup w całej UE.

Ten system klasyfikacji może być również stosowany na zasadzie dobrowolności przez innych uczestników rynku niż tych ujętych w dyrektywie w sprawie sprawozdawczości niefinansowej. Przede wszystkim ten system powinien pomagać podmiotom w celu pozyskania środków finansowych na zrównoważone działalności.

Kiedy i jak taksonomia zostanie w pełni rozwinięta?

System ten zostanie opracowany w drodze aktów delegowanych i zostanie opublikowany w dwóch turach: w pierwszej będą cele związane z klimatem (1-2), a w drugiej pozostałe cztery cele środowiskowe wymienione powyżej (3-6).

 

  • Akt delegowany dotyczący dwóch pierwszych celów związanych z klimatem (tj. łagodzenie zmiany klimatu i dostosowanie do zmian klimatu) zaczął obowiązywać od 1 stycznia 2022 r.
  • Akt delegowany uzupełniający akt delegowany w sprawie zmian klimatu (dla niektórych działalności z sektora energetycznego, tj. gazu ziemnego i energii jądrowej) zaczął obowiązywać od 1 stycznia 2023 r.
  • Akt delegowany dotyczący pozostałych czterech celów środowiskowych zgodnie z rozporządzeniem miał zostać przyjęty przez Komisję do 31 grudnia 2021 r. - jednak z powodu opóźnień prace nad aktem delegowanym będą kontynuowane w 2023 r.

Aby pomóc KE w opracowaniu  aktów delegowanych, na mocy rozporządzenia, została utworzona Platforma ds. zrównoważonego finansowania zrzeszająca różnych ekspertów i zainteresowane strony (więcej informacji w sekcji Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania).

Jakie rodzaje działalności będą się kwalifikować do tego systemu klasyfikacji?

Porozumienie polityczne uznaje trzy różne rodzaje działalności gospodarczych zrównoważonych środowiskowo:

  • działalności, które same w sobie przyczyniają się znacząco do jednego z sześciu celów środowiskowych,
  • działalności przejściowe: czyli takie, dla których nie ma wykonalnych pod względem technologicznym i ekonomicznym alternatywnych rozwiązań niskoemisyjnych, ale które wspierają przejście do gospodarki neutralnej dla klimatu w sposób zgodny ze ścieżką ograniczania wzrostu temperatury do 1,5 stopnia Celsjusza powyżej poziomu przedindustrialnego, na przykład poprzez stopniowe zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych,
  • działalności umożliwiające: działania, które umożliwiają innym działaniom wniesienie znaczącego wkładu w realizację jednego lub większej liczby celów, o ile działalność ta:
    •  nie prowadzi do zablokowania w aktywach, które podważają długoterminowe cele środowiskowe, biorąc pod uwagę ekonomiczny okres użytkowania tych aktywów;
    •  ma znaczący pozytywny wpływ na środowisko na podstawie cyklu życia.

Porozumienie wyraźnie wyklucza kwalifikowanie się do działalności związanych z wytwarzaniem energii ze stałych paliw kopalnych.

Jak definiowane są „działania przejściowe”?

Niektóre rodzaje działalności gospodarczych, pod pewnymi warunkami, można uznać za zrównoważone środowiskowo zgodnie z taksonomią, jeśli spełniają szereg warunków:

  1. Ich poziomy emisji gazów cieplarnianych odpowiadają najlepszym wynikom w danym sektorze lub przemyśle.
  2. Nie mogą utrudniać opracowywania i wdrażania alternatyw niskoemisyjnych.
  3. Nie mogą prowadzić do zablokowania w aktywach o wysokiej emisji dwutlenku węgla, biorąc pod uwagę ekonomiczny okres użytkowania tych aktywów.
  4. Techniczne kryteria dla tych działalności będą musiały zapewnić, że te działalności przejściowe będą miały wiarygodną ścieżkę do neutralności klimatycznej.

Wszystkie technologie będą oceniane na podstawie cyklu życia, a także zgodnie z dodatkowymi wymogami, które mają zastosowanie do działalności przejściowych, i zostaną opracowane odpowiednie kryteria techniczne, w tym w celu uniknięcia „znaczącej szkody”, w tym w odniesieniu do usuwania odpadów.

Co mogę zrobić, jeśli moja działalność gospodarcza nie jest objęta tym systemem klasyfikacji?
System ten jest narzędziem, które ma wspierać zrównoważone, odporne na zmianę klimatu i zielone inwestycje.

Każdy uczestnik rynku lub inwestor może swobodnie wyjaśnić, w jaki sposób ich działania odnoszą się do taksonomii, nawet jeśli nie są obecnie na liście. Obejmuje to opisanie, jak ich zdaniem ich działania są już niskoemisyjne, przyczyniają się do przejścia lub umożliwiają innym działalnościom osiągnięcie progów.

Raport TEG ws. taksonomii

9 marca 2020 r. Techniczna Grupa Ekspertów Komisji Europejskiej (TEG) opublikowała raport końcowy dotyczący taksonomii UE – systematyki działalności gospodarczej z uwzględnieniem kryteriów środowiskowych. 

Raport zawiera zalecenia dotyczące nadrzędnej koncepcji taksonomii UE, jak również obszerne wskazówki dotyczące wdrażania – w tym informacje w jaki sposób przedsiębiorstwa i instytucje finansowe mogą wykorzystywać i prezentować informacje dotyczące taksonomii.

Raport uzupełnia załącznik techniczny zawierający:

  • uaktualnione techniczne kryteria kwalifikacji („technical screening criteria”) dla 70 działalności związanych z łagodzeniem skutków zmian klimatu i 68 działalności związanych z przystosowaniem do zmian klimatu, w tym kryteria dotyczące braku znaczących szkód dla innych celów środowiskowych;
  • zaktualizowaną sekcję dotyczącą metodologii na poparcie zaleceń dotyczących technicznych kryteriów kwalifikacji.

TEG przygotowuje narzędzie w postaci arkusza Excel, które pomoże użytkownikom taksonomii wdrożyć ją do swoich działalności. 

Zalecenia TEG mają na celu wsparcie Komisji Europejskiej w opracowywaniu aktów delegowanych dotyczących dwóch celów środowiskowych: (1) łagodzenia zmian klimatu i (2) przystosowania do zmian klimatu w ramach rozporządzenia taksonomii.

Od przyjętych w ramach tej legislacji konkretnych zaleceń oraz stopnia w jakim zrównoważone finanse staną się stałym elementem rynków europejskich i polityki gospodarczej będzie zależał nowy ład gospodarczy.

Kliknij, aby przejść do raportu TEG wraz z załącznikiem technicznym.

Materiały

Taksonomia w pytaniach i odpowiedziach, Komisja Europejska
Tekst rozporządzenia ws. taksonomii - wersja polska
tekst​_rozporządzenia​_ws​_taksonomii​_PL.pdf 0.72MB
Tekst rozporządzenia ws. taksonomii - wersja angielska
tekst​_rozporządzenia​_ws​_taksonomii​_EN.pdf 0.69MB

Pakiet legislacyjny zrównoważonego finansowania KE

21 kwietnia 2021 r. Komisja Europejska przyjęła pakiet legislacyjny decydujący w głównej mierze o kierunkach przepływu kapitału w UE. Pakiet stawia na finansowanie zrównoważonych działalności gospodarczych. Środki te mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia przez UE neutralności klimatycznej do 2050 r. Ponadto uczynią one z UE globalnego lidera pod względem standardów zrównoważonego finansowania.

Przedstawione w ramach pakietu elementy zwiększają wiarygodność i porównywalność informacji dotyczących aspektów związanych ze zrównoważonym rozwojem.

Pakiet obejmuje:

  • Akt delegowany w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu ma na celu wspieranie zrównoważonych inwestycji poprzez doprecyzowanie, jakie rodzaje działalności gospodarczej przyczyniają się do osiągnięcia celów UE w zakresie ochrony środowiska.
  • Wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Wniosek ten ma usprawnić przepływ informacji na temat aspektów związanych ze zrównoważonym rozwojem. Sprawozdawczość oparta na wspólnej metodologii umożliwi przedsiębiorstwom branży finansowej, inwestorom, a także społeczeństwu korzystanie z porównywalnych i wiarygodnych informacji.
  • Sześć zmieniających aktów delegowanych dotyczących obowiązków powierniczych oraz doradztwa inwestycyjnego i ubezpieczeniowego zagwarantuje, że przedsiębiorstwa branży finansowej będą uwzględniać aspekty dotyczące zrównoważonego rozwoju w swoich procedurach i w ramach świadczonych usług doradztwa inwestycyjnego.

Akt delegowany w zakresie pierwszych dwóch celów środowiskowych do rozporządzenia ws. taksonomii

21 kwietnia 2021 r. KE przyjęła pierwszy akt delegowany dla dwóch pierwszych celów środowiskowych taksonomii. Akt delegowany został formalnie przyjęty 4 czerwca 2021 r., po przetłumaczeniu na wszystkie języki urzędowe UE. Od tego czasu PE i Rada miały 4 miesiące (z możliwością przedłużenia do 6 miesięcy) na analizę tego aktu.

Pierwszy akt delegowany został oficjalnie opublikowany 9 grudnia 2021 r. w Dzienniku Urzędowym UE jako Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2021/2139 z dnia 4 czerwca 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 poprzez ustanowienie technicznych kryteriów kwalifikacji służących określeniu warunków, na jakich dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako wnosząca istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu lub w adaptację do zmian klimatu, a także określeniu, czy ta działalność gospodarcza nie wyrządza poważnych szkód względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych.  

Pierwszy akt delegowany obejmuje techniczne kryteria kwalifikacji służące zdefiniowaniu, które rodzaje działalności w znaczącym stopniu przyczyniają się do osiągnięcia dwóch celów środowiskowych określonych w rozporządzeniu w sprawie taksonomii, tj. łagodzenia zmian klimatu (Cel 1) oraz adaptacji do zmian klimatu (Cel 2). Kryteria te opierają się na raporcie technicznej grupy ekspertów ds. zrównoważonego finansowania (TEG).

Zakres podmiotowy aktu delegowanego obejmuje ok. 40% przedsiębiorstw notowanych na giełdzie i działających w sektorach, na które przypada niemal 80% bezpośrednich emisji gazów cieplarnianych w Europie.

Zakres przedmiotowy aktu uwzględnia takie sektory jak energetyka, leśnictwo, przemysł wytwórczy, odpady, transport i budynki.

W założeniu akt delegowany ma być aktualizowany i będzie ewoluował w świetle rozwoju sytuacji i postępu technicznego. Kryteria będą poddawane regularnym przeglądom. W przyszłości mogą zostać dodane nowe sektory i rodzaje działalności, w tym o charakterze przejściowym i wspomagającym.

Pierwszy akt delegowany zaczął obowiązywać od 1 stycznia 2022 r.

Uzupełniający akt delegowany do rozporządzenia ws. taksonomii (gaz ziemny, energia jądrowa)

Uzupełniający akt delegowany został formalnie przyjęty 15 lipca 2022 r. jako Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2022/1214 z dnia 9 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2139 w odniesieniu do działalności gospodarczej w niektórych sektorach energetycznych oraz rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2178 w odniesieniu do publicznego ujawniania szczególnych informacji w odniesieniu do tych rodzajów działalności gospodarczej

Zgodnie z uzupełniającym aktem delegowanym, w przypadku gazu ziemnego instalacja gazowa musi: emitować nie więcej niż 270 g CO2 na 1 kWh energii średnio w całym cyklu życia; emitować nie więcej niż 550 kg CO2 na 1 kW mocy rocznie przez co najmniej 20 lat; być zbudowana w lokalizacji, gdzie wcześniej była inna instalacja; mieć moc o 15% mniejszą od swojej poprzedniczki; posiadać emisje CO2 na poziomie nie większym niż 55% emisji poprzedniej instalacji; powstać przed 31 stycznia 2030 r.

W przypadku energetyki jądrowej w odniesieniu do przyszłych elektrowni atomowych wprowadzono warunek uzyskania pozwolenia na budowę do 2045 r. Ponadto, takie inwestycje muszą spełniać wymogi bezpieczeństwa jądrowego i środowiskowego. Od 2025 r. musi w nich być wykorzystywane paliwo odporne na wypadki. Koniecznym będzie również wykazanie, iż odpady nuklearne będą właściwie utylizowane, tj. bez szkody dla środowiska.

Uzupełniający akt delegowany zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2023 r.

Prace nad aktem delegowanym do rozporządzenia ws. taksonomii dla pozostałych 4 z 6 celów środowiskowych

W 2023 r. na forum UE będą kontynuowane prace dot. przyjęcia rozporządzenia delegowanego do rozporządzenia ws. taksonomii dla pozostałych 4 z 6 celów środowiskowych taksonomii, tj. zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich; przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym; zapobieganie zanieczyszczeniu i jch kontrola; ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów. Szczegółowy harmonogram prac nie jest jeszcze znany.

KE analizuje rekomendacje ws. technicznych kryteriów kwalifikacji zaproponowane przez Platformę ds. Zrównoważonego Finansowania w raporcie z 30 marca 2022 r. oraz w raporcie uzupełniającym z 28 listopada 2022 r. 

Gdy KE opublikuje projekt aktu delegowanego, zachęcamy Państwa do wzięcia udziału w konsultacjach publicznych i zgłaszanie uwag do aktu delegowanego, które mogą być kluczowe z punktu widzenia funkcjonowania przedsiębiorstw i pozyskiwania finansowania na zrównoważone środowiskowo inwestycje.

Materiały

Treść aktu delegowanego w języku polskim

Międzynarodowa Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania

Międzynarodowa Platforma  ds. Zrównoważonego Finansowania (International Platform on Sustainable Finance, IPSF) jest częścią bieżących prac KE na rzecz wspierania globalnego przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, bardziej efektywną pod względem wykorzystania zasobów i zrównoważoną. Została powołana do życia 18 października 2019 r.

Ostatecznym celem IPSF jest zwiększenie mobilizacji kapitału prywatnego na rzecz inwestycji zrównoważonych środowiskowo. IPSF przyczyni się do pogłębienia współpracy międzynarodowej oraz, w stosownych przypadkach, koordynacji podejść i inicjatyw dotyczących rynków kapitałowych (takich jak taksonomia, ujawnianie informacji, standardy i oznakowania), które mają zasadnicze znaczenie dla inwestorów prywatnych w identyfikowaniu i wykorzystywaniu możliwości zrównoważonych inwestycji pod względem środowiskowym w skali globalnej.

Pod względem operacyjnym IPSF będzie dążyła do osiągnięcia trzech celów:

  • wymiany i rozpowszechniania informacji w celu promowania najlepszych praktyk w zakresie zrównoważonego środowiskowo finansowania;
  • porównania różnych inicjatyw oraz określenia barier i możliwości pomocy w zwiększeniu skali międzynarodowego finansowania zrównoważonego środowiskowo;
  • wzmocnienie, z poszanowaniem kontekstu krajowego i regionalnego, międzynarodowej koordynacji w zakresie kwestii związanych z finansowaniem zrównoważonym pod względem środowiskowym.

Międzynarodowa Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania składa się z 19 jurysdykcji: UE, Argentyny, Australii, Kanady, Chile, Chin, Hong Kongu, Indii, Indonezji, Japonii, Kenii, Malezji, Maroka, Nowej Zelandii, Norwegii, Senegalu, Singapuru, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii oraz 12 obserwatorów: Koalicja ministrów finansów ds. działań w dziedzinie klimatu, EBRD, EDFI, EIB, Fundacji IFRS, MFW, IOSC, Network for Greening the Financial System, OECD, UNEP – Finance Initiative, UNDP oraz Grupy Banku Światowego.

4 listopada 2021 r. Międzynarodowa Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania (IPSF) opublikowała 3 raporty.  

Pierwszy raport ”Annual report of the International Platform on Sustainable Finance (IPSF)” dokonuje tegorocznego przeglądu prac IPSF, które koncentrowały się na dwóch głównych obszarach: i) porównanie taksonomii UE i Chin (tzw. Common Ground Taxonomy); ii) ujawnianie informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem (sustainability-related disclosure). W raporcie przedstawiono również, w jaki sposób jurysdykcje członków IPSF poczyniły postępy w zakresie rozwoju zrównoważonego finansowania oraz jak przekierowują przepływy finansowe na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Drugi raport “International Platform on Sustainable Finance on Common Ground Taxonomy” koncentruje się na przedstawieniu założeń tzw. Common Ground Taxonomy (CGT), która stanowi analizę podejść i metodologii taksonomii UE oraz taksonomii Chin, a także ma na celu identyfikację podobieństw i różnic między tymi taksonomiami. Jednocześnie CGT nie zakłada stworzenia wspólnej, globalnej taksonomii obowiązkowej dla jurysdykcji członków IPSF, lecz ma stanowić narzędziem, które będzie pomagać zainteresowanym podmiotom w dostrzeżeniu rodzajów działalności, które mogą być objęte zakresem taksonomii. Na chwilę obecną IPSF przeanalizowała obie taksonomie pod kątem celów klimatycznych, ale w przyszłości CGT ma skupić się również na analizie pozostałych celów środowiskowych, kryterium DNSH, minimalnych zabezpieczeń społecznych, kwestii dot. zapewnienia sprawiedliwej transformacji, ale również na dokonaniu analizy innych jurysdykcji i ich taksonomii. 

Trzeci raport “International Platform on Sustainable Finance report on ESG disclosure” zawiera przegląd środków związanych z ujawnianiem informacji ESG, w tym przepisów ustawodawczych, wykonawczych, ale także zaleceń i wytycznych w jurysdykcjach IPSF, Brazylii i USA. Niniejszy raport ma na celu wspieranie globalnych wysiłków na rzecz poprawy ujawniania informacji na temat zrównoważonego rozwoju jako fundamentu zrównoważonego finansowania oraz ułatwianie podejmowania odpowiedniej współpracy politycznej między (IPSF) – i nie tylko.   

Konsultacje dotyczące zakresu przedmiotowego tzw. Common Ground Taxonomy

Równolegle 4 listopada 2021 r. KE uruchomiła publiczne konsultacje, w ramach których mogą Państwo wyrazić swoją opinię na temat zakresu przedmiotowego tzw. Common Ground Taxonomy (jako aneksu do raportu), które zakończyły się 14 stycznia 2022 r.

9 listopada 2022 r. IPSF opublikowała 2 raporty:

Pierwszy raport „IPSF Annual Report 2022” przedstawia postępy poczynione przez IPSF, jej członków i obserwatorów we wzmacnianiu krajowych i globalnych ram zrównoważonego finansowania w takich obszarach, jak m.in. ujawnianie informacji, taksonomie i finansowanie transformacji.

Drugi raport „IPSF Transition Finance Report” koncentruje się na propozycjach zasad finansowania „okresu przejściowego” w celu sprawniejszego osiągnięcia celów Porozumienia Paryskiego. Raport może być interesujący dla spółek gospodarki realnej i instytucji finansowych, ustalających strategie dekarbonizacji i pozyskujących środki finansowe na potrzeby transformacji, ich inwestorów oraz wszelkich zainteresowanych podmiotów publicznych lub komercyjnych, które uczestniczą w procesie transformacji.

Kolejne inicjatywy KE ws. zrównoważonego finansowania

Komisja Europejska przyjęła 06.07.2021 r. pakiet rozwiązań, który ma na celu poprawę przepływu środków pieniężnych przeznaczonych na finansowanie transformacji UE w kierunku zrównoważonej gospodarki i ułatwienie sektorowi prywatnemu realizacji zrównoważonych inwestycji, przyjaznych dla środowiska naturalnego. Przyjęcie tego pakietu świadczy o wadze zagadnienia, jakim jest zrównoważone finansowanie.

Pakiet zrównoważonego finansowania składa się z trzech rozwiązań:

  1. Odnowiona strategia dot. zrównoważonego finansowania - „Strategia na rzecz finansowania transformacji na zrównoważoną gospodarkę”
  2. Propozycja KE dot. rozporządzenia w sprawie dobrowolnego europejskiego standardu zielonych obligacji
  3. Akt delegowany uzupełniający art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki

 

1. Odnowiona strategia dot. zrównoważonego finansowania

  • W ramach odnowionej strategii zrównoważonego finansowania zawarto szereg inicjatyw mających na celu przeciwdziałanie zmianie klimatu i zaradzenie innym wyzwaniom środowiskowym, przy jednoczesnym zwiększeniu inwestycji w transformację UE w kierunku zrównoważonej gospodarki oraz zwiększeniu udziału sektora MŚP w tym procesie. Strategia opiera się na Planie Działania z 2018 r. dot. finansowania zrównoważonego wzrostu, sprawozdaniu finansowym Platformy ds. Zrównoważonego Finansów oraz konsultacjach przeprowadzonych w okresie od kwietnia do lipca 2020 r.
  • Strategia udowadnia, że zrównoważony rozwój jest głównym elementem odbudowy UE po pandemii COVID-19, a sektor finansowy stanowić będzie kluczowe wsparcie w realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu.
  • Niniejsza strategia ma wspierać spójność ram zrównoważonego rozwoju sektora prywatnego i publicznego, dlatego KE będzie aktywnie wspierać państwa członkowskie w ich działaniach z zakresu zrównoważonego finansowania. Do końca 2023 r. KE przedstawi sprawozdanie z realizacji strategii.

 

2. Dobrowolny europejski standard zielonych obligacji

  • Komisja przedstawiła propozycję dot. rozporządzenia w sprawie dobrowolnego europejskiego standardu zielonych obligacji (European green bond standard, EUGBS), w którym przewidziano stworzenie wysokiej jakości dobrowolnego standardu dostępnego dla wszystkich emitentów (zarówno emitentów prywatnych, jak i rządów), aby pomóc w finansowaniu zrównoważonych inwestycji. Ponadto nowy europejski standard zielonych obligacji będzie otwarty dla wszystkich emitentów obligacji ekologicznych, w tym emitentów spoza UE.  Ustanowienie tego standardu wpisuje się w realizację Planu Działania z 2018 r. i stanowi część Europejskiego Zielonego Ładu. Opiera się także na zaleceniach Technicznej Grupy Ekspertów ds. Zrównoważonego Finansowania.
  • Europejski standard zielonych obligacji ma spełniać 4 kryteria:
  1. Dostosowanie do taksonomii: środki pozyskane z obligacji powinny być w całości przeznaczone na projekty zgodne z unijną taksonomią.
  2. Transparentność: zapewnienie pełnej przejrzystości w zakresie alokacji wpływów z obligacji poprzez wprowadzenie szczegółowych wymogów sprawozdawczych.
  3. Audyt zewnętrzny: wszystkie europejskie obligacje ekologiczne muszą zostać sprawdzone przez zewnętrznych audytorów, aby zapewnić spójność finansowanych projektów z rozporządzeniem w sprawie systematyki.  
  4. Nadzór Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) nad audytorami: aby chronić inwestorów i zapewnić integralność rynku, zewnętrzni audytorzy świadczący usługi na rzecz emitentów europejskich obligacji ekologicznych muszą być zarejestrowani i nadzorowani przez ESMA. Wzmocni to jakość świadczonych usług i wiarygodność samych audytorów.

3. Akt delegowany uzupełniający art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki

  • Akt delegowany uzupełniający art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki nakłada na przedsiębiorstwa finansowe i niefinansowe obowiązek przekazywania inwestorom informacji nt. „ekologiczności” ich aktywów i działalności gospodarczej.
  • Rynki i inwestorzy potrzebują jasnych i porównywalnych informacji nt. zrównoważonego rozwoju, aby nie ulec pseudoekologicznemu marketingowi – „greenwashingowi”. Tym samym w przyjętym akcie delegowanym określono treść, metodę oraz sposoby prezentacji informacji, które duże przedsiębiorstwa finansowe i niefinansowe mają ujawniać na temat skali ich działalności gospodarczej, inwestycji lub działalności kredytowej, które są zgodne z unijną taksonomią i w praktyce realizują koncepcję „podwójnej istotności”.
  • Przedsiębiorstwa niefinansowe będą musiały ujawnić odsetek swoich obrotów, kapitału i wydatków operacyjnych związanych ze zrównoważoną środowiskowo działalnością gospodarczą, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu w sprawie systematyki, Akcie delegowanym w sprawie unijnej systematyki dot. zrównoważonego rozwoju w dziedzinie klimatu (przyjętym formalnie 04.06.2021 r.), a także we wszelkich przyszłych aktach delegowanych dotyczących innych celów środowiskowych.
  • Instytucje finansowe, głównie duże banki, podmioty zarządzające aktywami, firmy inwestycyjne oraz zakłady ubezpieczeń/reasekuracji, będą musiały ujawnić, jaką część ogółu aktywów, które finansują lub w które inwestują, stanowi zrównoważona środowiskowo działalność gospodarcza.

Akt delegowany został opublikowany 10 grudnia 2021 r. w Dzienniku Urzędowym UE i wszedł w życie 30 grudnia 2021 r.

Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania

W celu wsparcia KE w opracowaniu aktów delegowanych do rozporządzenia ws. taksonomii została utworzona Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania zrzeszająca różnych ekspertów i zainteresowane strony. W listopadzie 2022 r. wygasł 2-letni mandat pierwszej Platformy ds. Zrównoważonego Finansowania (tzw. Platformy 1.0).  

9 listopada 2022 r. KE zakończyła nabór 28 z 35 członków do nowej Platformy ds. Zrównoważonego Finansowania (tzw. Platformy 2.0).

Podobnie jak Platforma 1.0, nowa Platforma będzie skupiała 7 członków o charakterze stałym, reprezentujących następujące instytucje: Europejską Agencję Środowiskową (EEA), Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA), Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA), Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA), Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), Europejski Fundusz Inwestycyjny (EIF) oraz Agencję Praw Podstawowych UE (FRA). Ponadto, KE przewiduje możliwość zapraszania ekspertów ad-hoc (w zależności od tematu). 

W ramach Platformy 2.0 zostaną utworzone specjalne podgrupy, które będą przygotowywać dla KE rekomendacje w ramach trzech obszarów priorytetowych:

  1. zapewnienie użyteczności taksonomii i szerszych ram UE dot. zrównoważonego finansowania;
  2. opracowanie dodatkowych technicznych kryteriów kwalifikacji w odniesieniu do wszystkich sześciu celów środowiskowych taksonomii oraz ewentualnych zmian lub aktualizacji istniejących kryteriów;
  3. monitorowanie przepływu kapitału na zrównoważone inwestycje.

Mandat Platformy 2.0 będzie obowiązywał 2 lata, tj. od I kwartału 2023 r. do IV kwartału 2024 r. KE przewiduje, że Platforma 2.0 rozpocznie swoją działalność na przełomie stycznia/lutego 2023 r.

Raport Platformy ds. Zrównoważonego Finansowania dot. społecznej taksonomii

28 lutego 2022 r. Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania opublikowała końcowy raport nt. możliwości ustanowienia społecznej taksonomii (Social Taxonomy). W raporcie wskazano na rodzaje działań, które można uznać za zrównoważone społecznie i określono proponowaną strukturę taksonomii społecznej w ramach obecnych ram legislacyjnych UE dot. zrównoważonego finansowania. Społeczna taksonomia mogłaby wykorzystywać pewne elementy taksonomii środowiskowej, tj. kryterium znaczącego wkładu (Significant Contribution), kryterium nie wyrządzania znaczącej szkody (DNSH) oraz minimalnych gwarancji społecznych. Różni się jednak od taksonomii środowiskowej tym, że zawiera cele cząstkowe, które określają różne aspekty trzech celów społecznych:

  • godna praca (w tym dla pracowników z całego łańcucha dostaw);
  • odpowiednie standardy życia i dobre samopoczucie użytkowników końcowych;
  • otwarte i zrównoważone społeczeństwo.

Powiązane cele cząstkowe koncentrują się na zdrowiu i bezpieczeństwie, opiece zdrowotnej, mieszkalnictwie, płacach, niedyskryminacji, źródłach utrzymania społeczności. Raport uwzględnia również wymagania dot. przyszłych kryteriów i wskaźników społecznych, a także pomysły dot. kolejnych kroków w celu opracowania taksonomii społecznej.

Treść raportu jest dostępna pod linkiem.

Raport Platformy ds. Zrównoważonego Finansowania dot. rozszerzenia ram środowiskowej taksonomii

29 marca 2022 r. Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania opublikowała końcowy raport nt. możliwości rozszerzenia ram środowiskowej taksonomii (Extended Environmental Taxonomy). Zdaniem Platformy taksonomia UE powinna obejmować całą realną gospodarkę, a nie tylko kilka "zrównoważonych" sektorów, zdefiniowanych w obecnych aktach delegowanych. Z tego względu Platforma w raporcie proponuje "rozszerzoną taksonomię", która nie ogranicza się do tzw. binarnego podziału na "zrównoważone działalności" (ok. 5% finansowanej działalności gospodarczej w portfelach banków i instytucji finansowych) i "niezrównoważone" działalności.

Platforma proponuje wprowadzenie do taksonomii 3 nowych kategorii działalności gospodarczej: zieloną (w pełni zrównoważone środowiskowo działalności), czerwoną (działalności szkodzące celom taksonomii), żółtą – amber (działalności, które nie są zrównoważone środowiskowo, ale mają potencjał na rzecz przejścia na niskoemisyjną gospodarkę). Ponadto, do raportu została wprowadzona nowa kategoria działań, tj. o niskim lub zerowym wpływie na środowisko (LEnvI). Stanowią one ok. 30% wszystkich działań gospodarczych na rynkach i które mogą nigdy nie być częścią taksonomii UE. Zdaniem Platformy rozszerzona taksonomia mogłaby pomóc inwestorom w finansowaniu tzw. projektów przejściowych i zapobiegać zjawisku tzw. greenwashingu.

Treść raportu jest dostępna pod linkiem.

Raport Platformy ds. Zrównoważonego Finansowania dot. minimalnych gwarancji społecznych na podstawie art. 18 rozporządzenia ws. taksonomii

11 października 2022 r. Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania opublikowała końcowy raport z rekomendacjami dot. minimalnych gwarancji na podstawie art. 18 rozporządzenia ws. taksonomii. Zapis ten wymaga od przedsiębiorstw wdrożenia procedur zgodnych z Wytycznymi OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, Wytycznymi ONZ dot. biznesu i praw człowieka, w tym zasad i praw określonych w ośmiu podstawowych konwencjach wskazanych w Deklaracji Międzynarodowej Organizacji Pracy dot. podstawowych zasad i praw w pracy oraz zasad i praw określonych w Międzynarodowej Karcie Praw Człowieka.

W nawiązaniu do wymogów określonych w art. 18 taksonomii, autorzy raportu identyfikują cztery główne obszary, przez pryzmat których należy definiować minimalne gwarancje, tj. prawa człowieka (w tym prawa pracownicze), korupcja, podatki oraz uczciwa konkurencja. Obszary te zostały zanalizowane pod kątem zbieżności z kluczowymi unijnymi regulacjami, m.in. z  dyrektywą  ws. ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (SFDR), dyrektywą o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) oraz dyrektywą ws. należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (CSDD). Mając jednak na uwadze, że w chwili opracowywania raportu prace nad dyrektywą CSRD oraz CSDD nie zostały sfinalizowane, autorzy raportu skupili się na sformułowaniu rekomendacji dot. zgodności z minimalnymi gwarancjami na bazie międzynarodowych standardów, o których mowa w art. 18 taksonomii, wskazaniu nadchodzących regulacji i wymogów dot. ujawniania informacji o zrównoważonym rozwoju, jak również na zilustrowaniu na konkretnych przykładach potencjalnych niezgodności z minimalnymi gwarancjami.

Warto zwrócić uwagę, że w raporcie zostały sformułowane dwa kryteria, za pomocą których spółka może dokonać oceny przestrzegania minimalnych gwarancji. Zgodnie z kryterium procesowym spółka powinna ocenić, czy w sposób należyty wdrożyła procesy należytej staranności w odniesieniu do praw człowieka. Z kolei według kryterium celowego spółka powinna zweryfikować, czy w ramach jej struktury organizacyjnej bądź łańcucha wartości zostały potwierdzone przypadki nieprzestrzegania praw człowieka lub zasad należytej staranności.

Treść raportu jest dostępna pod linkiem.

Raport Platformy ds. Zrównoważonego Finansowania dot. danych i użyteczności taksonomii UE

11 października 2022 r. Platforma ds. Zrównoważonego Finansowania opublikowała raport nt. danych i użyteczności taksonomii UE. Raport odnosi się do obserwacji rynkowych w zakresie raportowania danych finansowych i niefinansowych, w tym kwestii strukturalnych, m.in. stosowania szacunków i braku raportowania niektórych metryk. Ponadto, w raporcie wyjaśniono kwestie interpretacyjne dot. stosowania różnej terminologii, rozbieżności między sprawozdawczością na poziomie UE a sprawozdawczością wewnątrzgrupową oraz wyraźne niedostosowanie ram regulacyjnych. W szczególności raport wyjaśnia niektóre kwestie techniczne w odniesieniu do niejasności w definiowaniu działalności gospodarczej w myśl zasady "nie wyrządzania znacznej szkody" (DNSH).

Dodatkowo oceniono wyzwania związane z użytecznością taksonomii oraz wykorzystanie równoważnych informacji i szacunków. W odniesieniu do sprawozdawczości w ramach art. 5, 6 i 8 taksonomii, w raporcie omówiono kwestie związane z zasadą DNSH, spójność stosowanych danych, kwestie użyteczności z pierwszym aktem delegowanym w sprawie klimatu oraz załączniki sprawozdawcze. Omówiono ponadto weryfikację danych oraz spójność z innymi aktami prawnymi, takimi jak CSRD, SFDR i MiFID II. Wreszcie, raport porusza kwestie międzynarodowe i analizuje zastosowanie taksonomii poza UE.

Zdaniem Platformy, istnieje potrzeba wdrożenia wspólnej terminologii w prawodawstwie UE dot. zrównoważonego finansowania, wyeliminowania powielania wykorzystania danych (test Principal Adverse Impact i DNSH), wdrożenia wspólnej definicji szkody i zharmonizowania definicji "minimalnych zabezpieczeń" i "dobrego zarządzania". W szczególności Platforma wzięła pod uwagę wyniki prac prowadzonych przez Europejskie Organy Nadzoru (ESAs) w odniesieniu do zapytań złożonych w sprawie interpretacji SFDR, a także raporty sporządzone przez Platformę w sprawie minimalnych zabezpieczeń. W sprawozdaniu przedstawiono zatem wysiłki zmierzające do usprawnienia ram zrównoważonego finansowania poprzez zaproponowanie zmian w rozporządzeniu w sprawie wskaźników referencyjnych, preferencji dotyczących odpowiedniości MiFID II i IDD, a także w SFDR i CSRD.

Treść raportu jest dostępna pod linkiem.

Ekspertyza "Perspektywy rozwoju zrównoważonego finansowania – implikacje dla sektora przedsiębiorstw finansowych i niefinansowych w Polsce"

Zachęcamy do zapoznania się z ekspertyzą poświęconą perspektywom rozwoju zrównoważonego finansowania w Polsce oraz wynikającym z tego implikacjom dla sektora przedsiębiorstw w Polsce.

Kompas strategiczny taksonomia UE

Zachęcamy Państwa do korzystania z cyfrowego narzędzia Komisji Europejskiej „Kompas strategiczny taksonomia UE”. Kompas ma na celu ułatwienie dostępu do zawartości Taksonomii UE przede wszystkim dla przedsiębiorstw, które muszą dokonywać ujawnień taksonomicznych w sprawozdaniach niefinansowych. Narzędzie daje możliwość sprawdzenia, jakie działalności gospodarcze są ujęte w taksonomii UE (działania kwalifikujące się do taksonomii), do jakich celów wnoszą istotny wkład i jakie techniczne kryteria muszą spełniać. Należy zauważyć, że aby działalność gospodarcza mogła być uznana za zgodną z taksonomią, muszą być także spełnione minimalne gwarancje (standardy społeczne). Kompas ma również na celu ułatwienie włączenia kryteriów do baz danych przedsiębiorstw i innych systemów informatycznych (istnieje możliwość pobrania w formacie Excel lub JSON.

Narzędzie jest dostępne pod linkiem

Obowiązki raportowania taksonomicznego w 2022 r.

Od 1 stycznia 2023 r. przedsiębiorstwa zobligowane do ujawniania informacji taksonomicznych w raportach niefinansowych za rok 2022 muszą podawać stopień zgodności z taksonomią w pełnym zakresie dla celów środowiskowych, dla których zostały ustanowione techniczne kryteria kwalifikacji na podstawie rozporządzenia delegowanego 2021/2139 w sprawie zmian klimatu (tj. dla celu dot. łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu).

W związku z trudnościami, z którymi muszą mierzyć się przedsiębiorstwa w przeprowadzeniu procesu analizy zgodności prowadzonej działalności gospodarczej z taksonomią, Komisja Europejska opublikowała dwa zestawy najczęściej zadawanych pytań dotyczących aktu delegowanego w sprawie klimatu i aktu delegowanego w sprawie ujawniania informacji na podstawie art. 8 rozporządzenia ws. taksonomii:   

Również od 1 stycznia 2023 r. w UE zaczęło obowiązywać rozporządzenie delegowane 2022/1214 zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2139 w odniesieniu do działalności gospodarczej w niektórych sektorach energetycznych oraz rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2178 w odniesieniu do publicznego ujawniania szczególnych informacji w odniesieniu do tych rodzajów działalności gospodarczej. Informacje dot. ujawnień zgodności prowadzonej działalności gospodarczej z działalnościami związanymi z gazem ziemnym i energią jądrową będą wymagane do przedstawiania w raportach niefinansowych sporządzanych w 2024 r. (za rok obrotowy 2023).

Materiały

Perspektywy rozwoju zrównoważonego finansowania – implikacje dla sektora przedsiębiorstw finansowych i niefinansowych w Polsce
Ekspertyza​_zrównoważone​_finansowanie.pdf 2.72MB
Perspektywy zrównoważonego finansowania... - skrót ekspertyzy
Perspektywy​_zrównoważonego​_finansowania​_w​_Polsce​_skrót​_25062020.pdf 1.89MB
Informacje o publikacji dokumentu
Ostatnia modyfikacja:
02.02.2023 13:55 Joanna Świątek
Pierwsza publikacja:
02.08.2019 13:47 Martyna Krawczonek
{"register":{"columns":[]}}