Mechanizm IPCEI skierowany jest bezpośrednio do przedsiębiorstw zarówno dużych, jak i małych i średnich, które prowadza działalność badawczo-rozwojową, inwestycyjną lub produkcyjną w obszarach strategicznych dla UE ale również do instytutów badawczych i uczelni jednostek naukowych jako partnerów projektów, którzy mogą uczestniczyć w pracach badawczo-rozwojowych i transferze technologii.

Projekty IPCEI mogą wspierać dwa rodzaje inicjatyw:

• Przełomowe projekty innowacyjne, obejmujące fazę badań, rozwoju i innowacji (RDI) oraz początkową fazę wdrażania przemysłowego (FDI),
• Duże projekty infrastrukturalne o dużym znaczeniu dla UE.

Dzięki IPCEI możliwe jest wspieranie dużych, transgranicznych projektów o kluczowym znaczeniu dla gospodarki UE i jej strategicznej autonomii, które m.in.:

• Są innowacyjne i zaawansowane technologicznie.
• Generują pozytywne efekty uboczne dla całej UE, nie tylko dla jednego kraju.
• Nie mogłyby zostać zrealizowane bez pomocy publicznej – wymagają bardzo dużych nakładów inwestycyjnych.
• Zakładają współpracę między partnerami prywatnymi i co najmniej czterema państwami członkowskimi

Projekty IPCEI finansowane są z budżetów krajowych, a udzielanie pomocy publicznej możliwe jest w większym zakresie, niż zazwyczaj dopuszczają to unijne przepisy o konkurencji. Każdy kraj członkowski finansuje je we własnym zakresie. Dofinansowanie mogą otrzymać projekty IPCEI, stanowiące przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania, o których mowa w art. 107 ust. 3 lit. b Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, dla których to Komisja Europejska wydała pozytywną decyzję dopuszczającą udzielenie pomocy.

Chociaż nie ma określonej stawki finansowania, IPCEI mogą pokrywać wyłącznie koszty kwalifikowane proponowanych projektów oraz lukę w ich finansowaniu. Maksymalny dozwolony poziom pomocy ustalany jest w odniesieniu do zidentyfikowanej luki finansowej w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych. Jeżeli jest to uzasadnione analizą luki finansowej, intensywność pomocy może obejmować wszystkie koszty kwalifikowane. Luka finansowa odnosi się do różnicy między dodatnimi i ujemnymi przepływami pieniężnymi w okresie trwania inwestycji, zdyskontowanych do ich bieżącej wartości na podstawie odpowiedniego współczynnika dyskontowego odzwierciedlającego stopę zwrotu niezbędną dla beneficjenta do realizacji projektu, w szczególności w świetle związanego z nim ryzyka. Koszty kwalifikowane są określone w załączniku o Komunikatu 2021/C 528/02.

Koszty kwalifikowane wynikające z załącznika do Komunikatu 2021/C 528/02:

1. Studia wykonalności, w tym wstępne badania techniczne, oraz koszty uzyskania pozwoleń niezbędnych do realizacji projektu.
2. Koszty aparatury i sprzętu (w tym instalacji i pojazdów transportowych) w zakresie i przez okres, w jakim są one wykorzystywane na potrzeby projektu. Jeśli aparatura i sprzęt nie są wykorzystywane na potrzeby projektu przez cały okres ich użytkowania, za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji projektu obliczone na podstawie dobrych praktyk księgowych.
3. Koszty nabycia (lub budowy) budynków, infrastruktury i gruntów w zakresie i przez okres, w jakim są one wykorzystywane na potrzeby projektu. W przypadku gdy koszty te ustalane są w oparciu o koszty przekazania na zasadach komercyjnych lub faktycznie poniesione koszty kapitałowe, w przeciwieństwie do kosztów amortyzacji, od luki w finansowaniu należy odjąć – ex ante bądź ex post – wartość końcową gruntów, budynków lub infrastruktury.
4. Koszty innych materiałów, zaopatrzenia i podobnych produktów niezbędnych do realizacji projektu.
5. Koszty uzyskania, walidacji i obrony patentów i innych wartości niematerialnych i prawnych. Koszty badań wykonywanych na podstawie umowy, wiedzy i patentów zakupionych lub użytkowanych na podstawie licencji udzielonej przez źródła zewnętrzne w warunkach pełnej konkurencji oraz koszty doradztwa i równorzędnych usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu.
6. Koszty personelu i administracyjne (w tym koszty pośrednie) poniesione bezpośrednio w związku z działalnością badawczą, rozwojową i innowacyjną (BRI), w tym dotyczącą pierwszego zastosowania w przemyśle, bądź – w przypadku projektów infrastrukturalnych – poniesione w trakcie budowy tej infrastruktury.
7. W przypadku pomocy na rzecz projektu mającego na celu pierwsze zastosowanie w przemyśle – wydatki kapitałowe i operacyjne w zakresie i przez okres wykorzystany na realizację projektu, o ile wspomniane zastosowanie w przemyśle wynika z działalności badawczej, rozwojowej i innowacyjnej (BRI) oraz o ile ono samo zawiera znaczący element BRI, który jest integralną i niezbędną częścią pomyślnej realizacji projektu. Wydatki operacyjne muszą być związane z tym właśnie elementem projektu.
8. W uzasadnionych przypadkach akceptowane mogą być również inne koszty, jeśli są one nierozłącznie powiązane z realizacją projektu, z wyjątkiem kosztów operacyjnych nieobjętych lit. g).

Jakie korzyści daje IPCEI?

• • Kraje członkowskie mogą udzielać większego niż zwykle wsparcia finansowego firmom biorącym udział w IPCEI - projekty IPCEI mogą uzyskać pomoc w wysokości do 100% luki finansowej (funding gap) liczonej dla szerokiego zakresu kosztów kwalifikowanych
  • Firmy mogą szybciej rozwijać innowacje, których wdrożenie normalnie trwałoby latami.
  • Projekty IPCEI tworzą ekosystem firm i instytucji sprzyjający nawiązywaniu międzynarodowej współpracy
  • UE wzmacnia swoją konkurencyjność i bezpieczeństwo technologiczne, uniezależniając się od dostawców spoza Europy.