Nowe technologie rozwijają się bardzo szybko – warto być „na bieżąco”, aby bezpiecznie i w pełni wykorzystać ich potencjał. NASK, w ramach Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE), której jest operatorem, przygotował poradnik na temat wirtualnej rzeczywistości (VR). Korzystacie? Niezależnie od odpowiedzi, koniecznie po niego sięgnijcie.

Początki wirtualnej sięgają dekad wstecz (o tym również przeczytacie w premierowej publikacji), jednak w ostatnich latach jej rozwój znacznie przyspieszył. W konsekwencji – wzrosło również wykorzystanie rozwiązań opartych na tej technologii w wielu różnych dziedzinach życia: medycynie, transporcie, motoryzacji, marketingu, ale również… w edukacji.

– Wykorzystując VR uczymy się w sposób bardziej aktywny, ciekawy, a w rezultacie – szybszy i bardziej efektywny. Zanim jednak wprowadzimy to rozwiązanie do klas, warto poznać nie tylko możliwości VR, ale także jej możliwe ograniczenia i zagrożenia. Poradnik „Bezpiecznie w wirtualnej rzeczywistości” powstał właśnie po to, aby ułatwić nauczycielom to zadanie – mówi Marta Witkowska, ekspertka ds. edukacji cyfrowej w NASK, autorka publikacji.

Dla tych, którzy dopiero oswajają się z tematem – małe wprowadzenie. Czym jest ten nowy, cyfrowy świat, o którym mowa? Już tłumaczymy.

Technologia wirtualnej rzeczywistości (ang. Virtual Reality) pozwala nam przenieść się do środowiska w pełni wygenerowanego komputerowo. Trójwymiarowy obraz sprawia, że możemy wejść w realistyczną symulację, swobodnie się w niej poruszać, a przy tym – całkowicie odciąć od bodźców z zewnątrz.

Rozszerzona rzeczywistość (ang. Augmented Reality) to z kolei nakładanie na obraz rzeczywisty elementów wygenerowanych cyfrowo.

Połączenie VR i AR sprawia, że nie ruszając się z miejsca, możemy wejść w zupełnie inną przestrzeń. Oczywiście przy pomocy odpowiednego sprzętu – smartfona, konsoli lub gogli i kontrolerów.
Brzmi ciekawie? Tak też jest w praktyce!

Cofnijmy się na chwilę do lat szkolnych. Czy wydawało Wam się kiedykolwiek możliwe, żeby wpatrywanie się w mapę na lekcji geografii zastąpić wizytą w określonym miejscu albo zamiast przeglądać podręcznik do biologii, „wejść” w szkielet człowieka i przyjrzeć się mu z bliska? Dla pokolenia dzisiejszych dorosłych – nauczycieli, ale także rodziców, to sytuacje zupełnie abstrakcyjne. 

Tymczasem – to właśnie umożliwia wirtualna rzeczywistość, która jest już obecna w niektórych szkołach. Możemy się spodziewać, że w nadchodzących latach ich liczba będzie wzrastać. Jak się w tym odnaleźć? 

– Przede wszystkim – nie bójmy się odkrywania nowych rozwiązań. VR, oczywiście odpowiednio wykorzystany, może stać się cennym dodatkiem do tradycyjnych form nauczania. Dlaczego? Bo umożliwia poznawanie świata w sposób, w jaki naturalnie robi to dziecko – „tu i teraz”, poprzez eksperymentowanie, doświadczanie i pełne zaangażowanie w daną sytuację – podkreśla Marta Witkowska.

Kluczem do zrozumienia wirtualnej rzeczywistości są trzy pojęcia:

•    Immersja – czyli „zanurzenie”, którego doświadczamy wtedy, kiedy świat wirtualny działa na nasze zmysły podobnie do otaczającej nas rzeczywistości.
•    Psychologiczna obecność – poczucie osobistego zaangażowania w wirtualną sytuację, realnego uczestnictwa w niej.
•    Ucieleśnienie – uczucie znajdowania się w wirtualnym ciele mające bezpośredni wpływ na odczuwanie prawdziwości danego doświadczenia. 
Dotyczą one wszystkich użytkowników wirtualnej rzeczywistości. Pamiętajmy jednak, żeby odpowiednio przygotować najmłodszych do tego rodzaju przeżycia.

WAŻNE! Z technologii VR mogą bezpiecznie korzystać uczniowie w wieku od 12-13 lat. 

„Zanurzenie” w wirtualnej rzeczywistości bez wątpienia dostarcza wielu wrażeń, ale może także być źródłem nieprzyjemnych odczuć. Ból lub zawroty głowy, mdłości, zmęczenie – to się zdarza. Dlaczego? Mówiąc w skrócie, chodzi tutaj o sprzeczność pomiędzy docierającymi do nas bodźcami – wzrokowymi oraz odczuciami płynącymi z ciała. 

Dzieciom często trudniej niż dorosłym jest rozpoznać, nazwać lub zgłosić dyskomfort – zwróćcie więc na to uwagę, zanim zdecydujecie się na wykorzystanie gogli VR na lekcji. Dobrym pomysłem, poza rozmową z uczniami, będzie także poruszenie tego wątku przy okazji kontaktu z rodzicami. Bądźcie czujni – reagujcie na wszystkie zgłaszane sygnały.

– Siłą wirtualnej rzeczywistości jest to, że pozwala zatracić się w niejako równoległym świecie, a dzięki temu – doświadczać i uczyć się w sposób wcześniej nieznany i niedostępny. Pamiętajmy jednak, że w przypadku dzieci granica pomiędzy fikcją i rzeczywistością jest bardzo cienka, a VR jeszcze ją upłynnia. Może to prowadzić do tworzenia tzw. fałszywych wspomnień – mówi Marta Witkowska.

Jesteście zaintrygowani? Chcecie dowiedzieć się więcej? Oto poradnik: https://it-szkola.edu.pl/publikacje,plik,99. 

Korzystajcie!