Raport z konsultacji polityki rozwoju sektora półprzewodników
04.04.2025
6 lutego Ministerstwo Cyfryzacji ogłosiło projekt Polityki dla sektora półprzewodników. Do 4 marca trwały konsultacje społeczne projektu, podczas których udało się zebrać wkład od szerokiego grona interesariuszy zarówno z obszaru biznesu, jak i nauki w sektorze mikroelektroniki. W procesie konsultacji wzięło udział 38 podmiotów, takich jak przedsiębiorstwa, instytucje publiczne, organizacje branżowe oraz przedstawiciele środowiska badawczo-rozwojowego – w tym reprezentowane w Polsce podmioty zagraniczne. Zgłoszono 356 sugestii modyfikacji, które obejmują sprawy techniczne, infrastrukturalne, prawne oraz stylistyczne. Przedstawione uwagi pokazały, że istnieje zapotrzebowanie na taki dokument, a ponadto zaakcentowały jego ważną funkcję w formowaniu dalszych planów polskiego sektora półprzewodników.
Potwierdzenie strategicznych kierunków
Wielokrotnie podkreślano zasadność koncentracji na wybranych obszarach technologicznych, w których Polska może budować przewagi konkurencyjne. Do najczęściej wymienianych należały technologie fotoniczne, w tym fotoniki zintegrowanej, układy wyspecjalizowane i czujnikowe, systemy dedykowane dla automatyki przemysłowej oraz wybrane procesy półprzewodnikowe do wyspecjalizowanych zastosowań, takich jak systemy energooszczędne czy komponenty dla internetu rzeczy. Zidentyfikowano również potrzebę precyzyjnego określenia mechanizmów wsparcia dla sektora projektowania układów scalonych, w tym rozwoju kompetencji w zakresie Electronic Design Automation (EDA) oraz symulacji i modelowania.
Dodatkowo, wiele uwag dotyczyło technologii bazujących na półprzewodnikach szerokoprzerwowych, w tym głównie azotku galu (GaN), który znajduje zastosowanie m.in. w energoelektronice, systemach radarowych i wydajnych systemach komunikacyjnych. Wskazano, że rozwój kompetencji w zakresie produkcji podłoży i przyrządów GaN może stanowić istotny obszar specjalizacji.
Podniesiono także konieczność dopracowania obszaru układów logiki i pamięci. Wskazywano, że dynamiczny rozwój sztucznej inteligencji, edge computingu i systemów autonomicznych powoduje rosnące zapotrzebowanie na dedykowane układy pamięci MRAM, FeRAM oraz układy FPGA, które mogłyby stać się istotnym elementem krajowej specjalizacji. Podkreślano, że wzmocnienie kompetencji w tym obszarze mogłoby przyczynić się do zwiększenia wartości dodanej polskiego ekosystemu półprzewodnikowego i jego integracji z globalnym rynkiem.
Kwestie infrastrukturalne i dostęp do kluczowych zasobów
W kontekście tworzenia i rozwoju kompetencji do produkcji półprzewodników wielokrotnie wskazano na konieczność budowy infrastruktury testowej oraz pilotażowych linii produkcyjnych, szczególnie w zakresie technologii poniżej 180 nm, co stworzyłoby warunki dla komercjalizacji opracowywanych w kraju rozwiązań. Jednym z najczęściej powtarzających się postulatów była konieczność zapewnienia stabilnych i przewidywalnych warunków dostępu do energii, wody oraz surowców kluczowych dla produkcji półprzewodnikowej. Wskazywano na rosnącą presję regulacyjną oraz konkurencję międzynarodową o dostęp do gazów szlachetnych, materiałów prekursorycznych oraz surowców strategicznych, takich jak hafn, german czy ind.
Wielu interesariuszy zaproponowało również uruchomienie studium wykonalności dotyczącego lokalizacji krajowego parku technologicznego dedykowanego półprzewodnikom. Postulowano, aby analiza ta uwzględniała zarówno aspekty infrastrukturalne, jak i dostępność kadr, warunki inwestycyjne oraz możliwość integracji z międzynarodowymi inicjatywami.
Dodatkowym aspektem, który pojawił się w konsultacjach, była koncepcja mikroregionów jako hubów technologicznych. Początkowa propozycja współpracy w osi Drezno-Wrocław-Praga spotkała się z pozytywnym odbiorem, jednak niektóre podmioty sugerowały rozszerzenie tej inicjatywy o inne kraje, takie jak kraje nordyckie, Francja czy regiony Europy Południowej, które również rozwijają swoje kompetencje w obszarze półprzewodników.
Aspekty regulacyjne, inwestycyjne i redakcyjne
Niektóre zgłoszone komentarze dotyczyły również potrzeby większej precyzji w prezentacji danych oraz bardziej kompleksowego opisu aktorów ekosystemu, zarówno publicznych, jak i prywatnych. Pojawiły się także postulaty dotyczące konieczności bardziej jednoznacznego określenia priorytetów inwestycyjnych oraz mechanizmów pomocy publicznej.
W kontekście międzynarodowym pojawiły się liczne postulaty dotyczące strategii współpracy z kluczowymi partnerami technologicznymi spoza Europy. Wskazano, że Polska powinna dążyć do bilateralnych porozumień w zakresie transferu technologii, dostępu do krytycznych komponentów oraz wymiany know-how. Wiele uwag dotyczyło także roli Polski w europejskich łańcuchach dostaw oraz konieczności wzmocnienia pozycji kraju w programach unijnych związanych z półprzewodnikami.
Odporność sektora i jego znaczenie dla obronności
Wielu uczestników konsultacji podkreślało znaczenie budowy odporności sektora oraz jego roli w obszarze bezpieczeństwa i obronności. Zgłaszano potrzebę uwzględnienia w strategii mechanizmów wspierających rozwój technologii podwójnego zastosowania, które mogą być wykorzystywane zarówno w aplikacjach cywilnych, jak i wojskowych. Pojawiły się postulaty dotyczące stworzenia dedykowanego programu współpracy z sektorem obronnym, który umożliwiłby integrację krajowych kompetencji półprzewodnikowych z rozwojem zdolności przemysłu w zakresie systemów uzbrojenia i technologii krytycznych.
Kolejne kroki
Obecnie część zgłoszonych propozycji została uwzględniona i jest wprowadzona do drugiej wersji dokumentu strategicznego. Dotyczy to między innymi precyzyjniejszego zdefiniowania ram wsparcia dla konkretnych segmentów technologicznych, podkreślenia kluczowych zasobów infrastrukturalnych oraz dostosowania rekomendacji dotyczących współpracy międzynarodowej. Jednocześnie kwestie wymagające szerszej dyskusji kwestie będą podlegały dalszej analizie w dialogu ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, który będzie odbywał się przez kolejne tygodnie.
Stanowiska zgłoszone w toku konsultacji zostaną opublikowane w najbliższych dniach
Materiały
Zestawienie_uwag_PPZestawienie_uwag_PP.pdf 1.19MB