Komitet Do Spraw
Pożytku Publicznego

14 października 2025 roku o godz. 11:00, za pośrednictwem MS Teams, odbyło się XIV posiedzenie Grupy roboczej ds. aktywizmu i wolontariatu. Spotkanie prowadził przewodniczący Grupy Michał Braun.

Agenda spotkania przewidywała następujące punkty:

1. Kontynuacja dyskusji nt. ubezpieczeń wolontariuszy.
2. Omówienie zapisów Strategii Rozwoju Polski do 2035 roku i zaplanowanie prac konsultacyjnych.

Dyskusja dotyczyła obowiązku ubezpieczenia wolontariuszy od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) oraz ograniczeń tzw. małej ustawy wypadkowej.

Główne wątki i stanowiska:

• Michał Braun przypomniał, że „mała ustawa wypadkowa” obejmuje jedynie najcięższe przypadki (trwały uszczerbek, śmierć) i nie zastępuje ubezpieczenia NNW.
• Agnieszka Lewkowicz podkreśliła, że ubezpieczenie powinno być obowiązkiem organizacji, mimo że wiele z nich nie posiada na to środków. Zwróciła uwagę na ryzyko wymuszania rezygnacji z ubezpieczenia przez organizacje.
• Katarzyna Michałek wskazała, że problemem jest nie tylko brak środków, ale także niska skuteczność „małej ustawy wypadkowej” – ZUS wypłaca odszkodowania tylko w przypadku poważnych urazów.
• Jakub Lasek zaproponował promowanie ubezpieczeń NNW i OC jako standardu. Wskazał na dostępność gotowych pakietów grupowych oraz potrzebę edukacji organizacji w zakresie ubezpieczeń.
• Małgorzata Misztela postulowała, by obowiązek ubezpieczenia spoczywał na organizacjach, a nie na wolontariuszach. Zasugerowała możliwość stworzenia ogólnopolskiego programu ubezpieczeniowego.
• Ewa Kluszczyńska zaproponowała pozostawienie „małej ustawy wypadkowej” jako podstawy systemowej, przy jednoczesnym promowaniu NNW jako dobrowolnego uzupełnienia. Wskazała na ryzyko powstania „czarnego rynku wolontariatu” w przypadku nadmiernej formalizacji.

Propozycje rozwiązań:

• Objęcie wolontariuszy „małą ustawą wypadkową” od pierwszego dnia wolontariatu.
• Promowanie ubezpieczenia NNW jako standardu, ale nie obowiązku.
• Stworzenie poradnictwa dla organizacji nt. dostępnych form ubezpieczeń.
• Rozważenie mikrograntów na pokrycie kosztów ubezpieczenia.
• Uproszczenie procedur zawierania porozumień (np. forma dokumentowa). 

Michał Braun przedstawił zapisy strategii dotyczące wolontariatu oraz wskazał na brak konkretnych wskaźników i działań w Planie działań.

Wnioski z dyskusji:

• Ewa Kluszczyńska zwróciła uwagę na marginalizację organizacji pozarządowych
  w strategii – są one traktowane jako narzędzie administracji, a nie niezależny sektor. Wskazała na brak diagnozy sektora i konkretnych danych.
• Małgorzata Misztela i Anna Janowicz postulowały zmianę zapisów dotyczących centrów wolontariatu – wsparcie powinno obejmować wszystkich organizatorów wolontariatu, nie tylko centra lokalne i regionalne.
• Jakub Lasek zaproponował wpisanie do strategii postulatu stworzenia osobnej strategii rozwoju wolontariatu oraz ogólnopolskiej kampanii promującej wolontariat. Zasugerował także wprowadzenie mierzalnych wskaźników (np. wzrost liczby wolontariuszy).
• Marta Dermańska wskazała na brak przekrojowego podejścia do wolontariatu – dokument nie uwzględnia wszystkich obszarów, w których wolontariat jest realizowany.

• Ustalono, że kolejne spotkanie Grupy odbędzie się 21 października 2025 r. o godz. 11:30 i będzie poświęcone wyłącznie zapisom strategii.
• Uczestnicy zostali poproszeni o zapoznanie się z dokumentami strategicznymi i przygotowanie konkretnych propozycji zapisów.
• Osoby, które nie będą mogły uczestniczyć w spotkaniu, zostały poproszone o przesłanie swoich uwag mailowo.
• Ewa Lange zobowiązała się do przesłania linków do dokumentów oraz zaproszenia na spotkanie.