Komitet Do Spraw
Pożytku Publicznego

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa (druk nr 1014) ustanowił możliwość powoływania młodzieżowych rad powiatów oraz młodzieżowych sejmików wojewódzkich.

Przyjęcie projektu, a następnie wejście w życie ustawy wzmacniającej rolę młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego było kolejnym, ważnym elementem konsekwentnie realizowanej polityki rządu zwiększającej udział młodych ludzi w życiu publicznym na każdym poziome decyzyjnym

– powiedział Piotr Mazurek, współautor i wnioskodawca wprowadzanych zmian, działający z upoważnienia Premiera Mateusza Morawieckiego.

Przyjęty przed rokiem projekt ustawy znacząco umocnił także pozycję młodzieżowych rad gmin. Uproszczone zostały również zasady powoływania młodzieżowych rad na wszystkich szczeblach samorządu. Mogą one być tworzone z inicjatywy organu wykonawczego, 1/5 ustawowego składu organu stanowiącego oraz środowisk młodzieżowych. Wniosek w sprawie ich powołania musi zostać rozpatrzony w ciągu trzech miesięcy od daty jego złożenia. Ma to na celu zapobieganie blokowaniu inicjatyw dotyczących powoływania młodzieżowych rad poprzez ciągłe niepoddawanie ich pod głosowanie.

Młodzieżowe rady zyskały także szereg nowych kompetencji, m.in. w zakresie inicjowania procedowania uchwał przez organ stanowiący JST, opiniowania projektów dotyczących młodych mieszkańców, udziału w tworzeniu i monitorowaniu samorządowych i rządowych strategii polityki wobec młodzieży czy inicjowania własnych działań w tym zakresie.

Przygotowując projekt ustawy, uznaliśmy za kluczowe maksymalne ułatwienie zasad powoływania młodzieżowych rad oraz nadanie im jeszcze szerszych kompetencji. Po roku od przyjęcia projektu przez Sejm widzimy, że była to słuszna decyzja – młodzieżowe rady są powoływane w kolejnych gminach i powiatach, a we wszystkich województwach działają już lub wkrótce rozpoczną działalność młodzieżowe sejmiki

– podkreśla Piotr Mazurek.

Dzięki ustawie młodzieżowi radni mają wpływ na to, kto będzie ich opiekunem, o ile samorząd zdecyduje się powołać taką funkcję. Urząd odpowiedniej JST jest zaś zobowiązany do pokrywania kosztów działań młodzieżowego ciała doradczego, a także zwrotu wydatków poniesionych przez radnego reprezentującego radę.

Młodzieżowe rady powiatów i sejmiki województw, działające wcześniej w niektórych samorządach na mocy aktów prawa miejscowego, musiały dostosować swoje zasady pracy do nowych przepisów w ciągu sześciu miesięcy od ich wejścia w życie. Aktualnie biegnące kadencje takich ciał nie uległy zmianie.

Projekt ustawy powstał w wyniku współpracy Pełnomocnika Rządu ds. Polityki Młodzieżowej Piotra Mazurka oraz Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem – powołanego w 2019 roku pierwszego w historii organu dialogu pomiędzy najważniejszymi instytucjami państwowymi i samorządowymi a środowiskami młodzieżowymi. Szerokie konsultacje przyjętego przez rząd dokumentu poprzedziły wieloletnie debaty organizowane m.in. na forum Kongresów Młodzieżowych Rad, organizowanych corocznie od 2016 roku przez Parlamentarny Zespół ds. Wspierania Młodzieżowych Rad przy JST, a także dyskusje animowane przez inne środowiska młodzieżowe, m.in. Polskie Rady Organizacji Młodzieżowych.

Projekt uzyskał pozytywną opinię m.in. Rady Działalności Pożytku Publicznego, Komitetu do spraw Pożytku Publicznego oraz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W wyniku przeprowadzonych uzgodnień i konsultacji uwzględniono kilkadziesiąt poprawek zgłoszonych przez stronę samorządową oraz społeczną. Przyjęty projekt ustawy został zapowiedziany w programie wyborczym Prawa i Sprawiedliwości w 2019 roku, przygotowanym pod auspicjami Wicepremiera prof. Piotr Glińskiego.